Terwijl de leerlingen hun struikelvakken voor het overgaan zitten bij te spijkeren, babbelt Sander Dekker een verdieping lager over zijn ervaringen als deelnemer aan de schaduw-Tour de France. Eventjes dan. 'He, maar jongens, we zijn hier voor iets heel anders!' Tijdens zijn werkbezoek laat hij zich bijpraten over de zomerschool, een project dat VO-raad en CNV Onderwijs drie jaar geleden startten en waar de overheid nu ook geld insteekt.
De lopende pilot telt 124 zomerscholen, met 6750 leerlingen van 260 vo-scholen. De meeste scholen organiseren de zomerschool aan het begin van de vakantie, het Melanchton doet het juist op het eind, 'want dan is iedereen uitgerust'. Ergens rond het Paasrapport bepaalt de docentenvergadering welke leerlingen in aanmerking komen, vertellen directeur Gesinus Hospes en afdelingsleider Peter van Olst. Niet de leerlingen die over de gehele linie stralen, wel degenen die op één vak blijven haken. Niet degenen die er het hele jaar met de pet naar gooiden, wel leerlingen die het door problemen in het gezin of ziekte net niet redden.
'Wil elke geselecteerde leerling ook meedoen?' wil Dekker weten. Dat zal hij later ook aan de leerlingen boven vragen: of ze het wel een beetje leuk vinden en of ze niet liever net als hun vrienden vakantie zouden willen vieren. Niet naar de bekende weg vragen Sander, denk je dan. Maar de leerlingen zijn bikkels, zelfs al na één dag zomerschool: 'Liever nu een week minder vakantie dan straks een jaar overdoen.'
Volgens Gronings onderzoek is de zomerschool effectief: 85% van de leerlingen gaat alsnog over. Je kunt je afvragen waarom de school dat niet al gedurende het schooljaar heeft aangepakt. Maar zo moeten we niet denken, leren we die middag. 'Het gaat er niet om of de school haar werk niet goed doet', verzekert de woordvoerder van de VO-raad. 'De zomerschool biedt een andere setting, een andere leraar en een andere didactiek.'
Die 'andere leraar' is vaak een vers afgestudeerde of gepensioneerde leraar. Het Melanchton recruteert bijvoorbeeld via Studiekring, instituut voor huiswerkbegeleiding.
Zomerschooldocent Geert Franken, masterstudent Aardwetenschap en ervaring met huiswerkbegeleiding, vertelt me desgevraagd over zijn aanpak: 'Je moet de stof goed beheersen en systematisch en stap voor stap uitleggen.' Dat het werkt, zou zomaar eens kunnen liggen aan focus op één vak en vreemde ogen die dwingen. En natuurlijk de nu-of-nooit-motivatie voor leerlingen. Dat vertelt het Gronings onderzoek dan weer niet. Iris Kummeling, projectleider vanuit de VO-raad weet wel dit: 'Soms zit je met elkaar op slot. Daarom is het goed om eens een vers perspectief te halen.'
Voor Nico van den Eijkel, algemeen directeur van het Melanchton, staat de zomerschool echter niet los van het reguliere onderwijs: 'Het is een eerste stap, we hopen dat het lopende het schooljaar een vervolg krijgt.' Van Olsts ideaal is een 'vierseizoenenschool': 'Als een leerling met kerst op achterstand blijkt te staan, dan ga je in de kerstvakantie al bijspijkeren.'
En misschien kun je het daarna van de vakanties weer overhevelen naar het reguliere onderwijs. Want daar zou het toch moeten gebeuren. En daar zou het ook kunnen gebeuren, als scholen maatwerk mogen leveren.
Nu de staats er toch is, smeedt de schoolleiding graag het ijzer en leggen ze het thema onderwijstijd op tafel. Dat het heel fijn zou zijn om daar flexibeler mee om te gaan. Immers, de ene leerling heeft aan 1 uur wiskunde per week genoeg, de ander heeft voor dezelfde stof 3 uur nodig. 'Standaard twee lesuren inroosteren voor een vak en een derde als bijspijkeruur, dat zouden we graag willen', aldus directeur Hospes. 'Dat minder ook beter kan zijn, daar moeten leraren aan wennen', vult Van den Eijkel aan. Dekker knikt en glimlacht, maar hoedt zich voor concrete toezeggingen.
En dan gaat de stoet naar boven waar de leerlingen verdeeld over een alfa- en een bètalokaal ploeteren. Dekker praat met een leerling - 'ha natuurkunde, dat vond ik altijd wel een leuk vak' - en de fotografen hangen over andere leerlingen heen om het perfecte plaatje te schieten. Sommige leerlingen werken stoïcijns door, een meisje haalt maar eens haar mobieltje tevoorschijn.
Terwijl Dekker gewillig poseert en enkele oneliners – 'Ik zie het overheidsgeld voor zomerscholen niet als kosten, maar als een investering in de loopbaan van leerlingen' - ten beste geeft voor de ANP-camera, druppelen de leerlingen naar buiten. Hun eerste dag zomerschool zit erop. Nog vier dagen te gaan en daarna op naar het eindexamenjaar.
Bea Ros is adjunct/redacteur van Didactief.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
