Menselijkheid

Zwarte dagen zijn het, waarop ik soms mijn vingers in mijn oren wil doen. De verwoesting, uitzichtloosheid en doodsangst op veel te jonge gezichten – het is te veel, te bruut. Maar wegkijken is nooit de oplossing, en nu al helemaal niet. Laat iemand dit stoppen! Ik zou het uit willen gillen, maar wat heeft het voor zin?
Mijn gedachten zijn ook bij jullie, de leraren. Want terwijl het nieuws uit Israël en de Palestijnse gebieden met de dag gruwelijker wordt, staan jullie gewoon les te geven. Of nee, zo ‘gewoon’ kun je dat niet noemen. Want wat er in de wereld gebeurt, dringt door de muren van het schoolgebouw. En zorgt misschien voor angst en verdeeldheid in jouw groep. Zo blij was ik dan ook met het initiatief van vier islamitische en joodse Amsterdamse jongeren, die met hun campagne ‘Deel de duif’ de verbinding, compassie en medemenselijkheid proberen terug te vinden, door zich te richten op overeenkomsten in plaats van verschillen. Zoals een van de initiatiefnemers zei: ‘Het conflict is al erg genoeg, laten we het niet importeren naar onze straten.’ Misschien geeft dat je leerlingen een klein beetje houvast?

Mijn gedachten zijn
bij jullie, die iedere
dag ‘gewoon’ lesgeven

Nog meer dan anders wens ik ieder kind vandaag een vaste leraar of mentor toe bij wie ze hun vragen en verdriet kwijt kunnen. Omdat dat thuis niet altijd kan, en sommige jongeren toch al kampen met depressieve gevoelens. Lees daarover bijvoorbeeld de special Werken aan welbevinden die we samen met de VO-raad maakten, in het hart van dit nummer. Of ontdek welke vragen je kunt stellen om recht te doen aan de diverse achtergronden van je leerlingen.
Maar helaas zijn jullie met te weinig – het lerarentekort is nog even nijpend. Inge de Wolf zocht uit in hoeverre meer geld voor de leraar hier verandering in kan brengen. Lichtpuntje: hogere salarissen blijken meer leraren van ‘hoge kwaliteit’ aan te trekken en te behouden.

Alle hoop dus gevestigd op de verkiezingen van 22 november? Directeur-bestuurder Jeroen Goes verdiepte zich in de partijprogramma’s en concludeert: er liggen weinig concrete plannen om het lerarentekort op te lossen. ‘Als het erop aankomt, is het toch vooral het werk van de leraar in de klas, de schoolmedewerkers en de ondersteuning vanuit het bestuur dat het verschil zal maken, dankzij en ondanks de politieke werkelijkheid.’
Precies dat laatste moeten ook de schoolbesturen van ‘Leve het Onderwijs’ gedacht hebben. Zij hebben aangekondigd in 2025 te stoppen met de eindtoets (of doorstroomtoets, zoals hij straks heet), ook al is deze wettelijk verplicht. Hun motto: van moeten naar mogen, van controleren naar vertrouwen (in de leraar). Weg met de meetcultuur, dus. Maar hoe risicovol is zo’n experiment in deze tijd, waarin al zoveel problemen in het onderwijs spelen? Ik kan kortom niet anders zeggen dan: houd alsjeblieft je rug recht, lieve leraar, want je bent keihard nodig. Didactief staat achter je.

Masja Lebouille, web-/adjunct-hoofdredacteur ad interim

Dit artikel verscheen in Didactief, november 2023.

Verder lezen

1 Stop de meetcultuur
2 Special: Werken aan welbevinden
3 Geen prioriteit
4 Ken je leerlingen
5 Meer geld?