Geweldig, is dan je eerste reactie. De onderzoeker die de gegevens had verzameld, temperde mijn vreugde snel. Het is maar de vraag of de kinderen echt zo spectaculair zijn vooruitgegaan op woordenschat.
Allereerst zegt een aantal onderwijsmensen dat in de nieuwste taalmethodes haast alle woordjes uit de woordenschattoetsen zijn opgenomen. Als dat zo is, zullen de toetsresultaten op woordenschat de komende jaren ook in de hogere groepen van de basisschool fors gaan stijgen.
Ook wordt gezegd dat veel scholen zorgen voor toetstraining, soms heel bewust, soms meer onbewust. Omdat we een systeem hebben waarbij de leerkracht de toets afneemt, nakijkt en beoordeelt, en waarbij diezelfde leerkracht wordt beoordeeld of aangesproken als die toetsscores niet hoog genoeg zijn, zijn tactieken om redelijk goed te scoren niet uit te sluiten. Als je laag scoort, heb je een probleem en dus straf je jezelf als je 'overdreven' eerlijk bent.
En dan heeft Cito eind 2014 ook nog eens laten weten dat het normeringsonderzoek tot nu toe niet goed plaatsvond. Leerlingen wisten dat het niet meetelde voor hun punten en waren daardoor minder gemotiveerd bij het invullen. Daardoor waren de scores – en dus de normering – te laag. Bij de echte afnames vielen de scores daardoor structureel (veel) te hoog uit. Foutje, bedankt. We moeten dus nog maar even wachten met het uithangen van de vlag na hoge toetsresultaten. Het kan allemaal schijn zijn.
Is dit nu erg? Daarover verschillen de meningen. Ik vrees dat het onze beleidsmakers niet zo veel kan schelen hoe de toetsresultaten tot stand zijn gekomen. Ze hebben een schijnwereld geschapen waarin cijfertjes een eigen leven leiden. Ze zijn allang blij als die overeind blijft.
En de kinderen worden er natuurlijk niet dommer van als ze de woordjes voor de toets leren. Helaas ook niet slimmer. Deze situatie vraagt om reparatie. We moeten toch echt zorgen dat kinderen niet voor de nep worden getoetst en met hun ouders op het verkeerde been worden gezet. Het toetsproces moet in alle opzichten eerlijk en integer zijn, anders kunnen we het net zo goed afschaffen. En Cito zou weer eens kunnen nadenken over het maken van adaptieve toetsen.
1 Voor- en vroegschoolse educatie (vve)
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
