Hoofddoekjes voor ’t bloeden

Daarvan getuigen oude schilderijen en foto's: van herderinnetjes, van melkmeisjes, van vrome kerkgangsters, en van volksvrouwen op de markt. Zelfs de veel geschilderde zigeunerinnetjes dragen soms een hoofddoekje, als om te beklemtonen dat het best sexy kan zijn.

Mannen zie je zelden met hoofddoekjes. In oude piratenfilms van Errol Flyn dragen zeelieden wel hoofddoeken voor een macho effect, maar daar blijft het bij. Het mannelijk equivalent van het hoofddoekje is vooral het alpinopetje, dat je echter weinig meer tegenkomt. De jeugd is allang naar de baseball caps overgestapt. Hoofddoekjes waren nooit echt flitsend. Ze hadden iets simpels en onnozels, maar ook iets onschuldigs. Ze waren functioneel, om haar en hoofd te beschermen tegen stof en regen, soms om de krulspelden af te dekken. Maar nu heeft het kledingstuk opeens een geheel andere betekenis gekregen. Het wordt achterlijk en gevaarlijk geacht. Grote delen van onze natie willen voor volk en vaderland de strijd aangaan tegen het hoofddoekje. De krachten van de inquisitie, die twee eeuwen geleden door de Verlichting uitgeschakeld leken, komen weer te voorschijn uit hun dampige moerassen en scheefgezakte graftombes, waar ze zich tandenknarsend hadden verscholen. Ze staan klaar om zich met vliegende vaandels te storten op het hoofddoekje, en als het moet ook op het keppeltje en het kruisje.

Sommige katholieke scholen lopen hierbij weer eens voorop. De frustraties over de bittere nederlaag die de katholieke schoolbesturen en schooldirecties in de jaren zestig tegen het Nederlandse vrouwvolk leden – toen zij vergeefs probeerden de broek als kledingstuk voor meisjes uit de school te weren – zijn kennelijk nog niet vergeten. Sinds de triomfantelijke meiden en masse de rok voor de pantalon verwisselden, waren de bestuurders elke greep op kleding kwijt. Blote buiken, decolletés tot op de gepiercete navel, tatoeages, alles mag nu. Maar niet het hoofddoekje. Daar ligt de ultieme grens. Onder de vragende blik van de heilige maagd Maria, die – overigens altijd met hoofddoekje – weer een vaste plek op de gang of in de aula heeft gekregen, wordt het lapje stof krachtig uit de school geweerd.

Het is een zwarte tijd voor het hoofddoekje. Het moet hopen op een compromis van polderlijke grootheid. Misschien worden straks doorzichtige plastic exemplaren geaccepteerd. Misschien worden de charmes van het hoofddoekje ontdekt door een slimme modeontwerper, die het tot trend van het nieuwe jaar maakt. Misschien wordt er over het hoofddoekje een burgeroorlog uitgevochten. Voorlopig dient het vechten tegen het hoofddoekje vooral om de echte problemen te verdringen. Al neemt het aantal werklozen met 10.000 per maand toe, al geeft de politie de strijd tegen de criminaliteit op, en al stort de hele gezondheidszorg in elkaar, we hebben gelukkig een hoofddoekje voor het bloeden.