Ik weet niet of externe druk een rol heeft gespeeld. Uit de publiciteit in het lokale HvA-platform HvanA lijkt het vooral een intern proces te zijn geweest. Te veel studenten stopten met de opleiding, te veel docenten klaagden over de nieuwe aanpak. Er was te veel onduidelijkheid. Het ontbrak zelfs aan ‘alignment’. Een onderwijsterm die vooral de samenhang van een curriculum beschrijft.
De opzet van de innovatie stones doet er hier niet zo veel toe. Het is immers een film die al veel is afgespeeld in het Nederlandse onderwijs. Er wordt een innovatie voorgehouden die helemaal past bij de tijd. Die heel flexibel is. Die maatwerk belooft te leveren. En dat allemaal ook nog eens voor minder geld en middelen.
De vernieuwing wordt afgezet tegen colleges en toetsen die hopeloos ouderwets en duur zouden zijn. Ik schreef eerder stukken over twee trends (kennistoetsen en portfoliodruk) die wat mij betreft de verkeerde kant uitgaan.
De grote vraag is niet waarom scholen en opleidingen telkens vallen voor dit soort beloftes. Vooral voor opleidingen met beperkte middelen, is de verleiding van een efficiëntieverbetering verleidelijk. Onderwijsmanagers willen daarnaast ook graag hun naam koppelen aan een energiegevende vernieuwing.
De grote vraag is waarom het onderwijs maar niets wil leren van negatieve ervaringen uit het verleden. Sinds het nieuwe leren, het studiehuis en de soms dramatische ervaringen met vernieuwingen op mbo’s en hogescholen, blijven we maar achter de nieuwste rattenvanger aanlopen.
Wat de boel nu extra onder druk zet is kunstmatige intelligentie. Het grappige is dat door ChatGPT en andere toepassingen bijna alle onderwijsvernieuwingen ineens blootgesteld worden. Alles wat niet meer in een gecontroleerde omgeving plaatsvindt, is verdacht. Kunstmatige intelligentie kan zelfs rollenspellen aan, zo toonde Alexander Klöpping aan in een recente uitzending van Eva Jinek met een serieus marketingplan tot gevolg. Een dergelijke groepsopdracht kan een opleiding commerciële economie vergeten.
De opkomst van AI heeft een grote opdracht voor het onderwijs in zich. Waarom doen we wat we doen? En welke bewijslast hoort hierbij? Het antwoord zou wel eens heel ouderwets via gezond verstand in colleges en toetsing tot ons kunnen komen.
Deze column is verschenen in Didactief van mei/juni 2025.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven