Onderzoeksdocenten Beemster en IJlst werken op een school die naast het reguliere onderwijsaanbod ook Internationale Schakelklassen kent. Hier krijgen nieuwkomers, die geen Nederlands spreken of lezen, in het begin vooral taalles. Daarna stromen ze door naar het reguliere onderwijs. ‘Het is wetenschappelijk bewezen dat het ongeveer zes jaar duurt voor je een taal goed beheerst,’ vertelt Beemster. ‘Wij zien dat ze helaas vaak doorstromen naar een niveau dat meer zegt over hun taalbeheersing dan over hun cognitieve vermogen.’ Beemster en IJlst onderzoeken wat er nodig is om hun leerlingen zo goed mogelijk op hun eigen cognitieve niveau te laten doorstromen. ‘Veel leerlingen hebben de lesstof al gehad in hun eigen land, maar moeten hier in Nederland door hun taalachterstand min of meer opnieuw beginnen.’
Belangrijk voor hun literatuuronderzoek was voor Beemster en IJlst een breed onderzoek van Wayne Thomas en Virginia Collier uit 2017 die in hun Validating the Power of Bilingual Schooling dertig jaar lang in zestien Amerikaanse staten tweetalig onderwijs volgden. In dat onderzoek staat de vraag centraal welke factoren belangrijk zijn voor schoolsucces van leerlingen die niet in hun moedertaal les krijgen. Het gebruik en ook een goede ontwikkeling van zowel de moedertaal als de schooltaal, blijkt een belangrijke factor voor schoolsucces. Bovendien is een goede beheersing van de moedertaal van grote invloed op het leren van de schooltaal.
‘Dit onderzoek is onderdeel van een trend, die ongeveer tien jaar geleden is ingezet,’ legt IJlst uit. ‘Wetenschappelijk onderzoek in het afgelopen decennium benadrukt het belang van de moedertaal en ziet een goede ontwikkeling van de moedertaal als een positieve factor in plaats van een belemmering. Het zou goed zijn als we de moedertaal van leerlingen en hun kennis daarover, meer gaan inzetten in ons onderwijs. Dit heeft ook een positief effect op het welbevinden van de leerlingen, wat uiteindelijk ook de schoolresultaten ten goede komt.’
Naast het literatuuronderzoek interviewden Beemster en IJlst experts op het gebied van meertaligheid, waaronder Joana Duarte, bijzonder hoogleraar Wereldburgerschap en tweetalig onderwijs aan de UvA, en Merel Kroese, teamleider en docent van een taalvriendelijke school. Deze gesprekken bevestigden het belang van de moedertaal voor het leren en bij het leren van Nederlands.
In de laatste fase van hun onderzoek analyseerden Beemster en IJlst de studieresultaten van oud-ISK-leerlingen die doorstroomden naar een reguliere school, ook zetten ze een enquête uit. ‘Met de vragenlijsten willen we onder meer inzicht krijgen in de manier waarop leerlingen omgaan met hun moedertaal, Nederlands en andere talen,’ vertelt Beemster. Helaas moesten de geplande interviews worden uitgesteld, waardoor het onderzoek vertraging opliep. Ze hopen het in juni te kunnen afronden.
Dit artikel verscheen in de special van Didactief, juni 2021.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
