Op de eerste examendag, donderdag 9 mei 2019, bleken op 10 havo/vwo-scholen lege bladen in de examens te zitten. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) heeft daarop alle havo/vwo-scholen gemaild: controleer de bladen. Aanvankelijk hoopte het college het probleem snel op te kunnen sporen en op te lossen, maar tot nu toe melden dagelijks zo'n 10-20 scholen bij het CvTE dat ze incomplete examens hebben. Hieronder de gebeurtenissen op een rijtje.
Maandag 20 mei 2019
Nog steeds zijn de fouten met incomplete examens niet opgelost. Daarom laat het CvTE vandaag in een mailing aan alle scholen weten dat ze tot en met het eind van de examenperiode samen met leerlingen aan het begin van elk examen de examenbladen moeten controleren. Het CvTE meldt dat dankzij deze maatregel 'is bereikt dat alle leerlingen met complete examendocumenten hebben kunnen werken'.
Zijn de leerlingen hier ook blij mee of ondervinden ze last of stress van deze procedure? We vroegen bij LAKS of zij hierover klachten van leerlingen hebben binnengekregen. Examenlijn-woordvoerder Bibi Reiniers meldt dat ze daar geen antwoord op mag geven: 'Dat is geheime informatie, die mogen wij niet prijsgeven. Als u wilt weten welke klachten over Nederlands of een ander vak zijn binnengekomen, kan ik u dat wel vertellen, maar klachten over een docent die antwoorden voorzegt of errata bij de examens daar mogen wij niets over zeggen.'
Donderdag 16 mei 2019
De Telegraaf meldt dat zich elke dag nog vijftien scholen bij het CvTE melden met lege pagina's in examenboekjes.
Dinsdag 14 mei 2019
Vanaf vandaag hoeven scholen niet meer 's ochtends in alle vroegte de examenbladen te controleren maar geldt, zo laat het CvTE in een nieuwe missive aan alle scholen weten, een nieuwe maatregel: scholen moeten aan het begin van elke examenzitting samen met leerlingen de examenbladen controleren. Bij incomplete examens kunnen ze kopieën maken. Als daardoor het examen later begint, krijgen leerlingen extra tijd.
Vraag is waarom het CvTE niet meteen voor deze maatregel, waarbij scholen niet voortijdig zegels hoeven te verbreken, heeft gekozen. We voegen het toe aan ons vragenlijstje.
Maandag 13 mei 2019
Wij hebben vandaag de volgende vragen gesteld aan het CvTE:
Hoeveel scholen hebben zich inmiddels gemeld met problemen in de examenbladen, respectievelijk donderdag, vrijdag en maandag? Wij hebben meldingen uit Brabant, Gelderland en Noord-Holland. Zijn er nog meer provincies bij betrokken?
Wat gebeurt er met de examens die donderdag 9 mei zijn gemaakt?
Hoe moeten leraren omgaan met leerlingen die de vragen die ontbraken niet hebben gemaakt; er is immers op leerlingniveau niet te controleren of ze een incompleet examenblad hebben gekregen of het antwoord op de vraag niet wisten?
Om hoeveel vragen gaat het voor de examens wiskunde A en B voor de havo donderdag en om welke andere vakken gaat het en om hoeveel vragen per vak?
Kunnen leerlingen rechten ontlenen aan de misdrukken van donderdag?
Hebben leerlingen die donderdag ontdekten dat er iets mis was met de examenbladen extra tijd gekregen: e.e.a. levert immers stress op? Er is op leerlingniveau niet te controleren of ze een incompleet examenblad hebben gekregen of het antwoord op de vraag niet wisten?
Krijgen leerlingen die donderdag 9 mei ontdekten dat er iets mis was met de examenbladen compensatiepunten: e.e.a. levert immers stress op? Er is immers op leerlingniveau niet te controleren of ze een incompleet examenblad hebben gekregen of het antwoord op de vraag niet wisten?
Heeft het gebeurde invloed op de N-normen? Er is immers op leerlingniveau niet te controleren of ze een incompleet examenblad hebben gekregen of het antwoord op de vraag niet wisten?
Heeft het CvTE de scholen gevraagd ook de examenbladen voor de resterende examendagen van tevoren te controleren?
Waarom is niet gekozen voor het volgen van het protocol dat de VO-Raad samen met Cito en Cvte en OCW heeft gemaakt voor dit soort crises: namelijk opnieuw drukken en per koerier afleveren? Zijn er alternatieven overwogen die minder belastend zijn voor de scholen? Alternatieven ook die veiliger zijn?
Zijn er leraren betrokken geweest bij het crisisberaad en bij het tot stand komen van de betrokken oplossing?
Hoe is het risico op fraude (er is immers drie dagen voorkennis op de betrokken scholen geweest) ingeschat bij het kiezen voor de betrokken oplossing?
Wordt de onderwijsinspectie gevraagd om extra alert te zijn op fraude? Generiek of specifiek?
Heeft het onderzoek al een antwoord opgeleverd op de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren: is er bijvoorbeeld al in beeld of het een druk- of een softwarefout is?
En voor wie komt dan de schade, CvTE, Cito of de drukker of nog een andere partij?
Hoe controleert het CvTE normaliter het afgeleverde product voordat het verspreid wordt over de scholen?
Het CvTE heeft nog niet inhoudelijk op deze vragen gereageerd. De woordvoerder meldt alleen: 'Al onze werkzaamheden zijn erop gericht om leerlingen zonder onnodige onrust hun examen te kunnen laten maken. Over het incident waarbij 13 scholen melding hebben gemaakt van ontbrekende bladzijden in examendocumenten hebben wij contact met alle scholen.'
Zaterdag 11 mei 2019
Didactief heeft bronnen in Brabant, Gelderland en Noord-Holland gesproken die bevestigen dat op hun school de zegels vroegtijdig verbroken zijn. De redactie publiceert een nieuwsbericht over deze verbroken zegels. De vraag is gerechtvaardigd of deze examens nog betrouwbaar zijn, nu de zegels drie dagen voor het examen verbroken zijn. Het CvTE laat desgevraagd weten zaterdagmiddag: 'Ja, normaal is het tegen de regels (de zegels te verbreken), dus dit is een uitzondering. Deze maatregel en het bericht dat is uitgegaan is met alle betrokken organisaties besproken (OCW, DUO, Cito en inspectie).'
Circa een half uur na verschijnen van het Didactief-nieuwsbericht plaatst het CvTE een persbericht op de site. Dat vindt u hier.
Deze reactie van het CvTE is opmerkelijk, omdat in de protocollen voor de centrale examens 2019 die op 17 januari 2019 op de site van de VO-Raad werden gepubliceerd staat:
'Op de dag van de afname wordt op alle scholen tegelijkertijd de verpakking geopend. De geheimhouding bij de vorm van examens kan alleen geschonden worden wanneer iemand vooraf in het bezit komt van de examens en de verpakking opent.'
'Mocht er een fout worden geconstateerd bij de aanlevering, dan dient de examensecretaris contact op te nemen met DUO, examendiensten.'
'Erratumbladen worden alleen nog via de beveiligde site van DUO verspreid. Als er bij een erratum één of meer bladzijden met examenopgaven moeten worden verstrekt, worden deze per koerier afgeleverd en niet meer met aangetekende post. Er hoeven dus geen examenopgaven meer te worden vermenigvuldigd binnen de school.'
Maar ze hield zich bij de oplossing die ze scholen aan de hand deed, niet aan de eigen protocollen. Want daar staat: 'Het vooraf openen van de examenpakketten is niet toegestaan. De gesealde examenpakketten dienen intact te blijven tot in de examenruimte voor de start van de zitting. Dat geldt voor de examenpakketten met papieren opgaven voor de centraal schriftelijke examens en voor de verzegelde verpakking met Daisy audio CD - en de CD met PDF voor spraaksynthese.'
Het lijkt er op dat het probleem met de examenopgaven kennelijk zo groot was, dat de betrokken instanties besloten dat het met koeriers onmogelijk te verhelpen was.
Het risico dat het CvTE vrijdag heeft genomen, staat in de protocollen duidelijk geformuleerd, namelijk schending van de geheimhouding:
'Het is dus ook niet toegestaan de examenpakketten met de examens eerder te openen om te vergroten. Door de grotere standaardletter en het vervallen van de noodzaak om zelf te vergroten, wordt de organisatielast voor scholen verlicht, wordt het risico op onbedoelde schending van de geheimhouding gereduceerd en worden incidenteel voorkomende vergrotingsfouten – met name bij tekeningen, tabellen en grafieken – voorkomen.'
Nog eens ten overvloede: 'Het examenpakket met de opgaven wordt geopend door de directeur in aanwezigheid van minimaal één medewerker, en in aanwezigheid van de kandidaten, op de op het examenpakket aangegeven datum en tijdstip.'
De oplossing waarvoor de instanties hebben gekozen, vergroot de kans op fraude aanmerkelijk.
Dit is de mail die het CvTE stuurde aan scholen met de procedure die zij aanraadde ter controle van de examens van vrijdag.
De Telegraaf schrijft naar aanleiding van ons nieuwsbericht op zaterdag 11 mei ook over de foute examenbladen. Lees het bericht hier.
Vrijdag 10 mei 2019
Op Twitter berichten Gerard Koolstra en Frans van Haandel al over de incomplete examenbladen van donderdag. Het blijkt geen eenmalig incident. Omdat er vrijdagochtend werderom foute examenbladen worden aangetroffen verzoekt het CvTE scholen om vrijdagmiddag alvast de examens van maandag 13 mei op eenzelfde manier te controleren. Op het programma voor maandag staan geschiedenis havo en vwo, natuurkunde havo en biologie vwo.
Als gevolg van deze controle zijn dus vrijdag zegels verbroken voor examens die drie dagen later gemaakt moeten worden.
Donderdag 9 mei
Bij het CvTE melden zich scholen met incomplete examenbladen: ontbrekende pagina's en typfouten in de tijden (van 9.00-0.00 uur). Het CvTE doet daarop een mailing uit naar alle havo/vwo-scholen: verbreek de zegels en controleer morgenochtend 07.00 uur alle examenbladen voor de examens van vrijdag. Als er ontbrekende bladen worden geconstateerd, moeten scholen extra kopieën maken in aanwezigheid van de examen-secretaris.
Dit is de mail die het CvTE stuurde aan scholen met de procedure die zij aanraadde ter controle van de examens van vrijdag:
1 Wie maakt het examen?
2 Examens van de toekomst
3 'Betrek docenten meer bij examens'
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
