Met behulp van deze vaardigheden kan de leerkracht het ontstaan van 'talentmomenten' in de les vergroten, en daarmee de mogelijkheid voor kinderen om talentvol gedrag op het gebied van wetenschap en technologie, te laten zien. Het uiteindelijke doel is dat leerlingen op een hoger niveau gaan redeneren.
Om te kunnen meten of dit gebeurt, werden in het Groningse Talentenkrachtonderzoek de uitspraken van kinderen per les gecodeerd aan de hand van het codeersysteem dat promovendi Steffie van der Steen en Heidi Meindertsma hebben ontwikkeld, op basis van de 'skill theory' (Fischer & Bidell, 2006). Dit systeem deelt de uitspraken van kinderen in naar de mate van complexiteit van redeneren.
De complexiteitniveaus kunnen variëren van 'enkelvoudige sensori-motorisch' tot 'enkelvoudige abstracties'. In praktijk komen echter niet alle niveaus van redeneren in de wetenschap- en technologie-lessen aan bod.
Een voorbeeld van een uitspraak op het niveau van 'sensori-motorisch–systeem' is 'het potlood drijft omdat je het in het water legt', waarbij het kind een oorzaak-gevolg relatie aangeeft en daarbij duidelijk refereert aan iets wat hij of zij kan zien (of voelen, horen, ruiken). Op het niveau van 'representaties –enkele representaties' noemt het kind één kenmerk van het voorwerp, bijvoorbeeld 'het potlood blijft drijven omdat het licht is'. Daarbij vergeleken is een uitspraak op het niveau van 'representaties – gecombineerd' alweer iets gecompliceerder, want hierbij combineert het kind twee kenmerken van het voorwerp in zijn uitspraak, bijvoorbeeld 'het potlood drijft omdat het licht en klein is'.
Uit het effectonderzoek naar de invloed van de VFC-T in de onderbouw, waaraan zes leerkrachten met hun klassen deelnamen, blijkt dat gedurende het coachingstraject, maar ook twee maanden na afloop, het niveau van redeneren van de kinderen in de klas significant is toegenomen (zie onderstaande figuur, uit het onderzoek van promovendus Annemie Wetzels).
Er was ook een significant verschil in vergelijking met de controlegroep. Ook bleek dat de taal van de leerkracht en de leerling meer complexe woorden ging bevatten in de loop van de coaching.
Omdat we benieuwd waren hoe leerkrachten en leerlingen het werken met de video feedback coaching hebben ervaren, hebben we diverse gesprekken gevoerd. Leerkrachten vertelden hierbij dat de leerlingen veel plezier hadden in de lessen en gemotiveerd waren, maar ook dat ze veel leerden en kritischer werden. Bovendien viel op dat niet alleen de kinderen die normaal gesproken aan het woord waren meededen, maar dat ook de andere kinderen veel beter hun vaardigheden op het gebied van redeneren lieten zien en veel meer initiatief toonden in de les. Leerkrachten viel over het algemeen op dat ze meer initiatief, redeneren en enthousiasme zagen bij kinderen tijdens de lessen W&T.
Dit veelbelovende resultaat heeft ertoe geleid dat er aanvullende coachingsmodules zijn ontwikkeld voor gebruik in het speciaal basisonderwijs, voor excellent presenterende kinderen, voor kinderen in de bovenbouw en een module voor de onderbouw met de nadruk op het gebruik van taal.
Daarnaast is ook een 'e-learning'-module voor leerkrachten ontwikkeld, in samenwerking met de Hanzehogeschool Groningen: Talent creëert Talent. Deze module geeft de leerkracht de mogelijkheid om de principes van de TalentenKracht vfc-t te bekijken, en er zelf mee te oefenen. Ook kan de leerkracht voorbeeld videofilmpjes zien, waarbij wordt gedemonstreerd hoe het gebruik van diverse didactische vaardigheden helpen om talentmomenten te ontlokken. Ook hebben inmiddels een aantal coaches de train-de-trainer cursus gevolgd, op basis van de VFC-T.
Annemie Wetzels, Henderien Steenbeek, Marijn van Dijk (RUG).
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
