Veel kleuters zullen tegenwoordig hun eerste letters maken op een tablet of iPad. Hoe anders dan vroeger toen we leerden schrijven aan de hand van de methode Eerst duidelijk dan snel. Pen en papier waren destijds dé manier van schriftelijk communiceren. Maar nog steeds leren kinderen letters schrijven. Al was het maar, omdat – zo is uit onderzoek gebleken – die pennenstreken paden in ons brein schrijven die het latere leren lezen en spellen ten goede komen.
Schrijven is een vernuftig samenspel van kijken en fijne motoriek. Daar moet je op het juiste moment mee beginnen. Dat is doorgaans begin groep 3, maar van diverse kleuters van vijf en zes jaar vragen leerkrachten zich af of ze al 'schrijfklaar' zijn. Een echt betrouwbaar
meetinstrument was niet voorhanden, blijkt uit het promotieonderzoek van Van Hartingsveldt. Daarom heeft ze er zelf een ontwikkeld en getest, de Writing Readiness Inventory Tool In Context (WRITIC). Bij deze test kijk je of het kind geïnteresseerd is in de schrijftaak en daar de aandacht bij kan houden. Daarna laat je het verschillende papier- en pentaken doen, zoals het volgen van sporen, kleuren, het schrijven van de eigen naam en het kopiëren van letters en nummers, waarbij je let op de pengreep en houding van het kind. De test kun je gewoon
in de klas afnemen en kost ongeveer twintig minuten. Het gros van de kinderen (83%), zo
blijkt uit het promotieonderzoek, ziet het niet als een opgave, maar als een leuke oefening.
De uitkomst van de test blijkt een goede voorspeller van de schrijfvaardigheid in groep 3. Op basis van de uitslag kan de leerkracht een kind, al dan niet met hulp van een fysiotherapeut,
gerichte oefeningen geven en zo latere schrijfproblemen voorkomen.
Margo van Hartingsveldt, Ready for Handwriting? Development of the Writing Readiness Inventory Tool in Context (WRITIC) for Kindergarten Children in the Prewriting Phase.
Proefschrift Radboud Universiteit, 2014.
Tekst: Bea Ros
Dit artikel is eerder verschenen in Didactief, december 2014.
1 mei 2015
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven