Onderzoek

Prijs voor het nuttigste onderzoek

Tekst Monique Marreveld
Gepubliceerd op 07-11-2016 Gewijzigd op 12-09-2017
Op 2 november vindt het jaarlijkse congres plaats van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek, de voornaamste financier van praktijkgericht onderzoek. Het wordt een feestje, want er worden twee prijzen uitgereikt: de NRO-VOR-praktijkprijs en de NRO-onderwijsprijs 2016. Hier zijn de genomineerden.

Recept voor een rijk gevulde schrijfles stond er boven het artikel in Didactief in november 2015. Monica Koster, Renske Bouwer en Huub van den Bergh (Universiteit Utrecht) deden daarin uit de doeken hoe hun lesmethode voor schrijfvaardigheid werkt: Tekster is bedoeld voor groep zes t/m acht van de basisschool en is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek over effectieve schrijfdidactieken. De methode is bovendien uitgebreid getest in 124 schoolklassen met krap drieduizend leerlingen, waarbij leerkrachten zelf de lessen gaven.

Deze combinatie van onderzoek en praktijk heeft geleid tot een nominatie voor de NRO-VOR-praktijkprijs voor onderzoekers die hun werk doeltreffend hebben vertaald naar een product voor de praktijk of het beleid. Elk jaar reiken het NRO (subsidieverstrekker voor onderwijsonderzoek) en de VOR (beroepsvereniging voor onderwijsonderzoekers) prijzen uit. Nieuw is dit jaar een prijs voor leraren die het beste gebruik maken van onderwijsonderzoek, de NRO-onderwijsprijs.

Een andere genomineerde voor de NRO-VOR-praktijkprijs zijn Joris Hoeboer (Haagse Hogeschool) met zijn Athletic Skill-beweegparcours. Hoeboer ontwierp samen met onderzoekers en leraren een test waarmee leraren lichamelijke oefening binnen één minuut inzicht kunnen krijgen in de motorische vaardigheden van een kind tussen de vier en twaalf jaar. Een hele klas kan in één lesuur gescreend worden met materialen die in elke gymzaal aanwezig zijn. De uitkomsten helpen de leraar bovendien te differentiëren in de volgende lessen.

Van een heel andere orde is het handboek Didactisch coachen  van Lia Voerman en Frans Faber (Universiteit Utrecht). De nominatie is opvallend, omdat de NRO-VOR-praktijkprijs vorig jaar ook al naar onderzoekers ging die zich hadden gespecialiseerd in feedback: Linda van den Bergh en Anje Ros. Voerman en Faber benadrukken hoge verwachtingen, actief vragen stellen en ondersteuning van de leerling (door scaffolding, lesstof in ‘steigertjes’ zetten om de leerling naar het goede antwoord te leiden).

Voor de NRO-onderwijsprijs is Petra Husmann-Verweij van obs De Boeier uit Lelystad genomineerd met het project Rekengesprekken voeren. Centrale gedachte van Husmann is dat leerlingen zelf het beste weten wat ze nodig hebben. Aan de hand van een rekengesprek krijgt de leraar gerichte informatie over het niveau waarop de leerling rekent en kan hij of zij de instructie daar beter op afstemmen. De theorie is afkomstig van onderzoekers Pameijer, Beukering en Lange.

Ook kans op de NRO-onderwijsprijs maken Karin Nijman en Inge Verstraete van het Ichthus Lyceum uit Driehuis. Zij publiceerden samen het Handboek leren voor het voortgezet onderwijs, vijf krachtige leerprincipes vertaald naar de praktijk. Theorie rond zelfregulatie, metacognitie, leerstrategieën, ‘leermeesters’ (waarmee ze leerlingen, ouders en leraren bedoelen) en een rijke leeromgeving worden uitgebreid en zeer toegankelijk beschreven en vervolgens met werkvormen en tips naar de klas vertaald. Bijlagen in het boek (en op de bijbehorende website) zijn inderdaad direct toepasbaar. Een must have die de NRO-onderwijsprijs bijna niet kan mislopen.

Concurrentie ondervinden Nijman en Verstraete nog van META-team en Rodica Ernst (Udens College) en hun methode META om leerlingen te leren denken in stapjes. Aanvankelijk uitgedacht voor wiskunde in het vwo, is de methode inmiddels ook voor wiskunde op de havo en maatschappij & organisatie in havo/vwo toepasbaar gemaakt.

Beide prijzen worden uitgereikt tijdens het NRO-congres op 2 november in de Rijtuigenloods in Amersfoort. Voor de winnaars zie didactiefonline.nl.

Bronvermelding

1 NRO verslag van de prijsuitreiking

Click here to revoke the Cookie consent