Interview

Prachtech!

Tekst Anna Teresa Bellinzis
Gepubliceerd op 05-03-2019 Gewijzigd op 29-04-2019
Beeld Joost Bataille
Leerlingen buigen zich over technische schaaltekeningen, bewegen legorobotarmen en bekijken hoe hun eigen foamobject vorm krijgt in de freesmachine. Het is een race tegen de klok in de technasiumwerkplaats van Sophianum in Gulpen.

De druk neemt toe,’ zegt technator Wesly Sauren terwijl hij waakzaam rondkijkt. ‘De leerlingen krijgen twee weken lang “klassikaal” uitleg over een project en hebben vervolgens acht weken voor de uitwerking ervan. De deadline nadert.’ En dat is voelbaar. Wie door een van de vele ramen naar buiten kijkt, heeft uitzicht op het fraai glooiende Zuid-Limburgse landschap. Maar de serieuze blikken van de vwo’ers zijn op elkaar of op een van de vele machines en apparaten gericht.

 

De werkplaats is zo
opgezet dat de aanwezige
docenten en technator alle
hoeken van de ruimte zien

 

De werkplaats is zo opgezet dat vanuit een centrale werkplek voor de aanwezige docenten en technator – vandaag zijn dat er vijf – alle hoeken van de ruimte te zien zijn. Er zijn werkplekken waar leerlingen vanachter de pc enquêtes opzetten om de publieke opinie over dierproeven te toetsen of een Formule 1-auto ontwerpen. Iets verderop wordt gebrainstormd over hoe een robot in één vloeiende bewe-ging een muizenhok kan oppakken, schoonmaken en terugzetten. Weer een paar meter verder bewerken twee jongens een stuk hout. Bij de windtunnel test een groepje de dynamica van hun ontworpen Formule 1-auto, de haren van een leerling wapperen door de luchtverplaatsing. Buiten luisteren leerlingen rond waterbassins naar uitleg over een proef. Met het zo gevarieerde aanbod lijken de mogelijkheden in deze werkplaats eindeloos. Wesly Sauren die naast technator ook docent natuurkunde en O&O is, gaf hier op school al les in bètavakken toen ruim vijf jaar geleden het Technasium werd opgestart.
‘De afwisseling spreekt mij enorm aan. Bij O&O ben je zelfs elke acht weken met iets anders bezig. In de onderbouw bepalen wij de projecten, maar hoe een leerling tot het eindpunt komt, wordt in de groep bepaald. Bedrijven leveren beknopt de casus, docenten maken de deelopdrachten. Ik heb vooral een coachende rol.’

 

Julie (14) 3 gymnasium

‘Dit jaar moest ik eigenlijk kiezen tussen Grieks en O&O. Ik doe allebei, omdat ik daar ruimte voor heb. Volgend jaar besluit ik of O&O er definitief bij komt. Ik vind ontwerpen het leukst. Als je iets onderzoekt, zie je het resultaat niet echt, bij ontwerpen wel. Je ziet wat je samen hebt gemaakt. Later? Dan wil ik medicijnen
maken. In een lab.

 

Casper (15) 4 atheneum

‘Later zie ik mezelf iets met computers in Eindhoven doen. Dingen maken vind ik leuk. We hebben hier zoveel apparaten, zoals een 3D-printer en een CNC-freesmachine. Daarmee kun je fysiek een model bouwen. De projecten maken we in opdracht van bedrijven en instellingen, zoals het Babraham Institute. Spannend, want vinden ze je product wel goed? Maar ik had er vertrouwen in, ik had de opdrachteisen gevolgd en de testresultaten waren goed.’

 

Elkaar beoordelen

Het Sophianum in Gulpen, met een kleine 1400 leerlingen, is sinds het schooljaar 2013-2014 Technasium. Wim Smeets (56) eerder docent Nederlands, Engels en Techniek, vult nu al zijn uren binnen het vak O&O. Wat zijn leerlingen leren? ‘Veel basisvaardigheden, computervaardigheden, ook op ICT-gebied, werken in groepen, problemen aanpakken en oplossen.’
Voordat een project start, brengt hij de leerlingen klassikaal de bijhorende  vaardigheden bij. Denk aan hout- of metaalbewerking, technisch tekenen of significant rekenen. ‘Die periode is dus meer docentgestuurd, daarna gaan ze acht weken zelfstandig aan de slag.’ De docenten beoordelen op twee punten: de aanpak en het eindproduct. ‘Het voordeel hiervan is dat je eindproduct misschien niet deugt, maar dat het proces ernaartoe wel goed ging. Dat vinden leerlingen prettig. Het is overigens zo dat de groep hetzelfde cijfer krijgt voor het product, maar het cijfer voor het proces is individueel. En leerlingen beoordelen ook elkaar. Het is mooi om te zien hoe leerlingen zich ontwikkelen en de werkwijze onder de knie krijgen. Zo loopt de bovenbouw hier binnen alsof het niet anders gewend is. Ze gaan gelijk aan de slag.’

 

Roman (17) 5 atheneum

‘Ik heb het profiel Natuur en Techniek gekozen omdat architectuur en scheikunde
me interesseren. Ik koos voor het Technasium omdat ik het interessant
vind om een langere periode met één team aan een project te werken. De
praktijk vond ik altijd al leuk, het onderzoekdeel de eerste jaren ronduit saai.
Nu wordt het echt leuk omdat je zoveel leert over één onderwerp.’

 

Dana (14) 3 atheneum

‘Ontwerpen en dingen zelf creëren vind ik het leukst. Zoals de monorail en het bordspel over gezonde voeding. Daarbij maakten we zoemers die afgingen als het antwoord goed of fout was. Het is fijn om zo vrij te kunnen werken in de les. Ik weet nog niet of ik de techniek of de gezondheid in wil. Ik denk bij het laatste aan chirurg of ergotherapeut. Daar kan ik de techniek mee combineren.’

 

Dit artikel verscheen in de special Technasium bij Didactief, maart 2019.

Click here to revoke the Cookie consent