Welke rol spelen leerkrachten en klasgenoten bij pesten? Om dat te achterhalen, zijn vragenlijsten en interviews afgenomen onder leraren en hun leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs.
De bevraagde leraren leken niet volledig toegerust om pesten te herkennen. Zo verklaarden sommigen dat zij het gemakkelijk vonden om pesten aan te pakken, terwijl er in hun klassen juist veel leerlingen gepest werden.
Een andere zorgwekkende bevinding is dat leraren en klasgenoten van slachtoffers het pesten vaak niet als zodanig herkenden. Leerlingen meldden in online vragenlijsten of zij gepest werden. Vervolgens meldden hun leraren en klasgenoten wie er in de klas werden gepest. De leraren en leerlingen beschouwden leerlingen die zelf zeiden gepest te worden vaak niet als slachtoffer.
Omdat het moeilijk te bepalen is of leerlingen echt gepest worden, is het belangrijk om leerlingen die zeggen gepest te worden altijd serieus te nemen, ook al hebben leraren en klasgenoten het idee dat het wel meevalt. Uit eerder onderzoek weten we dat juist het gevoel of de ervaring gepest te worden het welzijn van kinderen beïnvloedt.
Ten slotte bleek de klassensamenstelling van invloed te zijn op pesten. Leerlingen in grotere klassen leken pesten minder vaak te herkennen, misschien omdat ze elkaar minder goed kennen. Daarnaast waren er minder gepeste leerlingen in combinatiegroepen. Het zou kunnen dat daarin, door de mix van jonge en oudere leerlingen, minder onderlinge competitie is en daardoor minder pestgedrag. Dat vereist nog meer onderzoek. In de tussentijd kunnen leraren en scholen met de klassensamenstelling experimenteren en bekijken of dit een gunstig effect heeft op het voorkomen van pesten.
Beau Oldenburg, Bullying in Schools: The Role of Teachers and Classmates. Proefschrift Universiteit Groningen/NRO, 2017.
Dit artikel verscheen in Didactief, april 2017.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
