Vaak wordt gedacht dat vmbo-leerlingen niet in staat zijn elkaar goede feedback te geven. Maar ook op het vmbo is het proces van peerfeedback geven leerzaam: door te oordelen over het werk van medeleerlingen leren ook deze leerlingen kritisch te kijken naar hun eigen werk. Doordat ze actief de beoordelingscriteria gebruiken bij hun feedback, krijgen deze meer betekenis.
Op 2College Jozefmavo in Tilburg is het middel peerfeedback geëvalueerd. Er is onderzocht hoe peerfeedback bijdraagt aan de ontwikkeling van kwaliteitsbegrip bij leerlingen: hun vermogen om te oordelen over de kwaliteit van hun werk.
In het vierde leerjaar is peerfeedback ingezet bij het sectorwerkstuk. Daarbij is niet, zoals gebruikelijk in de meeste onderzoeken, alleen het effect van het krijgen, maar ook van het geven van feedback onderzocht. Twee klassen geven en krijgen peerfeedback, twee klassen krijgen alleen peerfeedback van leerlingen uit andere klassen en één klas is de controlegroep. Zowel de werkstukken als de feedback werden geanonimiseerd. De leraar reikte de leerlingen voordat ze begonnen aan hun werkstuk de beoordelingscriteria aan die ze bij het geven van feedback moesten gebruiken.
We kunnen concluderen dat bij alle groepen het kwaliteitsbegrip toeneemt. Na een paar weken kunnen alle leerlingen beter oordelen over de kwaliteit van hun werkstuk. Er is geen verschil in ontwikkeling tussen de leerlingen die alleen peerfeedback krijgen en de controlegroep. Het krijgen van peerfeedback heeft dus niet bijgedragen aan een beter kwaliteitsbegrip. Wellicht was de kwaliteit van de ontvangen feedback onvoldoende en hebben vmbo-tl-leerlingen meer training nodig.
Maar in de groepen waarin leerlingen niet alleen peerfeedback krijgen, maar ook zelf geven, is wel sprake van een grote ontwikkeling van kwaliteitsbegrip. Het zelf actief gebruiken van beoordelingscriteria draagt bij aan een beter kwaliteitsbegrip. Ook al geeft een leerling slechte feedback waar de medeleerling weinig aan heeft, de gever leert hier zelf veel van.
De volledige rapportage en verdere informatie over dit onderzoek is te vinden op: www.mrvanbakel.nl/peerfeedback/
Rob van Bakel is docent natuurkunde op 2College Jozefmavo en student Master Leren & Innoveren aan Fontys Hogescholen.
Dit artikel verscheen in de rubriek Onderzoek Kort in Didactief, juni 2016.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
