Directeur Thea Bergsma van basisschool De Widerode in Wierden: ‘De kloof tussen pabo en basisschool is gedicht. Dat heeft wel tijd nodig gehad. De opleidingsschool werd ons destijds als een win-win situatie voorgespiegeld. Maar het eerste jaar moesten we vooral investeren. De klassen op de basisschool werden groter om een schoolopleider vrij te kunnen roosteren en de eerste lichting studenten was nog zoekende. Dat heeft best pijn gedaan, maar gelukkig gaf mijn team het een kans. Er was nooit weerstand. En er ging als het ware een raam open. Studenten die hier binnenkwamen, wilden de competenties die ze leerden op de pabo, terugzien hier op school. Gaandeweg werden onze leraren zich daardoor ook steeds meer bewust dat zij zelf iets van de studenten konden leren.’
‘De hele cultuur op school is veranderd. We zijn gaan nadenken over de rol die we spelen in het leven van een kind, hoe ziet de toekomst van zo’n kind eruit en wat betekent dat voor onze school? Kees Vernooy (lector Hogeschool Edith Stein, red.) zegt: “Je kunt pas iets onderzoeken als je naar jezelf kunt kijken.” Dat is misschien wel het belangrijkste dat we geleerd hebben: een onderzoekende houding en een lerende cultuur. Nu merken we ook dat we gaan profiteren van alles wat we geïnvesteerd hebben.’
Dorien Goedhart, schoolopleider op De Widerode en intern begeleider: ‘Je schoolt elkaar in de opleidingsschool en je maakt gebruik van elkaars kwaliteiten. Ik organiseer bijvoorbeeld wekelijks een onderwijswerkplaats die we vaak in overleg met de pabo en mede-schoolopleiders hebben ontwikkeld. Daarin laat bijvoorbeeld een leerkracht van De Widerode aan studenten zien hoe hij of zij de theorie toepast in de praktijk. Dat kan gaan over rekenen, ict of taal, wat dan ook. Collega’s die dat willen, kunnen meedoen. Dat is inspirerend en het is voor hen ook een fijn gevoel dat ze niet alles hoeven te kunnen. Het fungeert als een soort intervisie waar studenten en leraren van profiteren. We vinden onderzoekend leren inmiddels zo belangrijk dat we een aanvraag hebben gedaan om academische opleidingsschool te mogen worden.’
‘De instituutsopleider is zeker zes keer per jaar hier op school. De pabo blijft eindverantwoordelijk voor de beoordeling van de studenten, maar we overleggen veel met elkaar. Samen hakken we de knoop door of een student voldoet of dat er – wat zelden gebeurt – onvoldoende vooruitgang is om door te gaan. Je merkt dat pabo en school meer dezelfde taal spreken. Dat is heel inspirerend en het levert betere stagiaires en dus leerkrachten op.’
(Afbeelding: vlnr. Dorien Goedhart, Berdien van der Werf, Peter Bolink, Elly Kamphuis, Femke Tinselboer & Thea Bergsma)
Elly Kamphuis, instituutsopleider Pabo Edith Stein: ‘Hogeschool Edith Stein werkt samen met zo’n 24 opleidingsscholen van 12 schoolbesturen. Er is geregeld overleg tussen de directie van de pabo en de schooldirecties en de schoolopleider heeft een belangrijke inbreng. Wij hebben nu meer feeling met wat er speelt in de basisscholen en denken sámen met de leerkrachten die op school staan, na over hoe we studenten het beste opleiden. Dat heeft er bijvoorbeeld in geresulteerd dat we de vaklijnen binnen onze opleiding verzwaard hebben. Studenten krijgen nu 20 uur per week les op de pabo, 8 uur meer dan voorheen. Ze komen met veel meer kennis de stageschool binnen en zijn beter voorbereid.’
‘Ons beeld van het beroep van leraar is ook bijgesteld: didactische vaardigheden zijn belangrijker geworden. Of het nu gaat om een tekenles of om begrijpend lezen. Ook de opdrachten die de studenten doen sluiten beter aan bij wat de school vraagt. Als studenten nu een lessencyclus moeten ontwerpen voor geschiedenis, sluit die ook aan bij de methodiek die de leerkracht hanteert. Het levert een bijdrage aan de les in plaats van dat de leraar ruimte moet vrij roosteren in zijn programma voor de stagiaire. En daar profiteert iedereen van.’
Berdien van der Werf, leraar groep 8: ‘We hebben veel geleerd van het intensievere contact met de pabo in bijvoorbeeld het project zicht op excellentie. Al is het maar dat de pabo dingen die wij heel gewoon vonden, als excellent bestempelde in videofragmenten die wij gebruikten. Je groeit ervan als iemand zegt dat je heel goed bezig bent en je wilt bovendien verder.’
‘Ik heb bijvoorbeeld een groep talentvolle kinderen onder mijn hoede. Leerlingen die als ze klaar zijn in de klas en elke woensdag bij mij in een aparte groep aan zelfgekozen onderwerpen werken. In het begin werkte dat niet zo goed. Kinderen wisten niet wat ze moesten doen, wanneer ze er aan mochten werken. Studenten vragen in zo’n geval: waarom hebben jullie bepaalde ontwikkelingen ingezet, wat willen jullie hier eigenlijk mee? Dat houdt je scherp. Samen met een stagestudent hebben we een onderzoek gedaan en gekeken: waar schort het nu? En vervolgens hebben we een plan van aanpak gemaakt, dit alles met behulp van de creatiespiraal van Marinus Knoope. Leerlingen hebben mijn hulp nu minder nodig, het project leeft meer binnen de groepen. Zo werk je samen aan maximale opbrengsten, je probeert die stip op de horizon te bereiken.’
Femke Tinselboer, afgestudeerd student van de opleidingsschool en invalleerkracht op De Widerode: ‘Ik hoor wel eens dat stagiaires in een apart hokje hun boterham eten, er nauwelijks bij horen, maar hier was de betrokkenheid van leerkrachten bij wat ik deed heel groot. Ik heb bijvoorbeeld een onderzoek gedaan naar begrijpend lezen en dat werd echt serieus genomen. De resultaten van dat onderzoek worden ook opgepakt, het wordt gedragen door het hele team.’
Meer info over de opleidingsscholen van Edith Stein, [email protected]
Dit artikel is onderdeel van de special 'Excellent' (mei 2012), medegefinancierd door Expertis.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
