Een half miljoen Indonesische kinderen tussen 7 en 15 jaar heeft nog nooit een school van binnen gezien, en van de schoolgaande kinderen verlaten ruim 1,7 miljoen de school voortijdig. Schrikbarende cijfers. Op verzoek van de Indonesische regering dook Tatang Muttaqin in factoren die ongelijkheid bepalen. Het blijkt een complex samenspel van ‘menselijk, sociaal, economisch, politiek en infrastructureel kapitaal’.
De kans dat een kind naar school gaat, wordt groter als er een school in de buurt staat; dat zal niemand verbazen. Maar een school in de buurt helpt niet altijd, want kinderen in gemeenten met veel arme huishoudens hebben minder kans de school te betreden. Maar als zij eenmaal de stap naar school zetten, dan is de kans op schoolverlaten kleiner.
Ook opvallend: kinderen in huishoudens met een vrouw aan het hoofd lopen een groter risico om nooit naar school te gaan, of om deze voortijdig te verlaten. Gezinskenmerken bepalen ook of ouders hun kind al dan niet naar peuterscholen sturen. Die kans blijkt laag in gezinnen die weinig massamedia gebruiken. Hoe meer sociaal kapitaal een gezin heeft (relaties in de buurt, deelname aan verenigingen), hoe groter de kans dat kinderen naar een peuterschool gaan.
Een ander probleem is het grote percentage, namelijk zo’n 60%, particuliere scholen, die overwegend islamitisch zijn. Doorgaans leveren particuliere scholen betere kwaliteit, maar in Indonesië is dat niet per se het geval: de eindexamenresultaten van openbare scholen liggen hoger. De verschillen tussen particuliere scholen zijn bovendien groot, en dat is, zo toont Muttaqin aan, direct gerelateerd aan de ideologie en organisatie van de scholen. Vooral meisjes lijken daarvan de dupe te worden. Meisjes die naar traditionalistische scholen gaan, presteren slechter dan meisjes op meer ruimdenkende scholen met een ‘integrationistische’ ideologie.
Tatang Muttaqin, The Education Divide in Indonesia: Four Essays on Determinants of Unequal Access to and Quality of Education. Proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, 2017.
Dit artikel verscheen in Didactief, mei 2017.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
