'Je moet nooit zomaar iets doen "omdat het uit onderzoek blijkt" of omdat dat "volgens de richtlijnen" is' zei hij al eerder in Pleidooi voor de Virtuoze Leraar (Didactief, november 2013). Biesta, hoogleraar theorie en beleid van onderwijs en opvoeding aan de Université Luxembourg, stelt dat er een balans moet zijn tussen de verschillende functies van onderwijs: kwalificatie, socialisatie en identificatie. Wanneer je je alleen maar richt op hoe onderwijs gegeven moet worden, raak je de draad kwijt, is zijn stelling. 'Als protocollen het denken in de praktijk gaan overnemen, dan heb je geen onderwijs meer maar een machine. Het systeem wordt dom', stelde hij in november in Didactief.
Op dit moment is er in het Nederlandse onderwijs met name aandacht voor het overbrengen van kennis en vaardigheden: kwalificatie. Maar onderwijs gaat ook om socialisatie, de manier waarop een kind kennis maakt met tradities en praktijken binnen een maatschappij. Een andere functie van onderwijs is subjectivering: hoe ontwikkelt een kind zich tot een individu; hoe functioneert hij in de democratie?
De laatste twee functies van onderwijs zijn eigenlijk niet uit te drukken in cijfers, dat kan alleen met kwalificatie en daar richt het beleid zich nu teveel op. 'Het is heel belangrijk dat we de juiste woorden vinden, juist voor dingen die moeilijk of niet te meten zijn.' Biesta twijfelt aan de huidige evidence-based manier van werken omdat daarin vooral naar de kwalificatiefunctie van onderwijs gekeken wordt. Socialisatie en subjectvorming blijven dan buiten beschouwing.
De docent heeft een belangrijke rol volgens Biesta, want hij moet op een verstandige manier omgaan met de drie dimensies. 'Leraren moeten een praktische wijsheid hebben waardoor ze weten wat het doel is van hun handelen, waarom ze bepaalde keuzes maken.' Een leraar geeft niet alleen een vak, maar voedt ook op. Het uiteindelijke oordeel voor wat pedagogisch wenselijk is, ligt bij de docent, niet bij wetenschap of beleid. Daarom moet juist een docent weten waarom hij les geeft en wat hij wil bereiken.
Lees hier het interview met Gert Biesta dat in november 2013 in Didactief stond.
Tekst Maartje Spoelstra
Gepubliceerd op 12 februari 2014
1 Interview met Gert Biesta: Pleidooi voor de virtuoze leraar
2 Interview met Gert Biesta: Pleidooi voor de virtuoze leraar
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
