Nederlanders pochen graag dat ze zo goed in Engels zijn, maar echt super in uitspraak zijn we niet. Denk maar aan het steenkolenengels van Louis van Gaal. Maar ook onder professionals is het een probleem. Zo biedt de Fontys-lerarenopleiding in Sittard elk jaar een cursus remedial pronunciation aan en zakt menig student Engels voor de uitspraakvaardigheidstoets.
Ach, als ze je maar begrijpen? Daar is Frans Hermans, lerarenopleider Engels, het niet mee eens: ‘Een goede uitspraak is heel belangrijk voor je geloofwaardigheid. Mensen met een native accent worden eerder geloofd.’
Hermans greep die uitspraak aan als casus om te kijken hoe je professionalisering van leraren zo kunt aanpakken dat het ook beklijft. Want een aanpak van onderzoekers mag betere prestaties van leerlingen opleveren, dat betekent niet dat leraren deze zomaar overnemen. ‘Als docenten onzeker blijven over hun eigen presteren en didactische kennis, meer voorbereidingstijd nodig hebben of als een programma niet voldoet aan de verwachtingen, is de kans groot dat ze teruggrijpen naar hun traditionele aanpak,’ stelt Hermans.
Hij beproefde of dat beter gaat als je van meet af aan samenwerkt met leraren. Hij bracht de meest voorkomende uitspraakfouten in kaart, zoals de th-klank. Dat werd de basis voor een digitaal oefenprogramma dat hij samen met leraren – vijf uit het vo, één uit het mbo – heeft ontwikkeld. Door de inbreng van leraren kon het programma meteen worden toegesneden op de lespraktijk. De leraren probeerden het in de eigen klas uit en zagen dat het vruchten afwierp. ‘Bovendien kregen ze meer zelfvertrouwen om uitspraak te doceren, want voorheen ontbrak hiervoor een didactische aanpak,’ vertelt Hermans. ‘En enkele docenten zeiden dat hun eigen uitspraak zo nog eens opgeschoond werd.’
De docenten bleven het programma gebruiken of gingen op andere manieren meer aandacht besteden aan de uitspraak. Ook de Fontys-lerarenopleiding werkt inmiddels met het oefenprogramma.
Frans Hermans, From Defining the Educational Challenge to Sustainable Changes in Teacher Behaviour: Professionalising Teachers of English in the Netherlands in the Field of Teaching English Pronunciation. Proefschrift Open Universiteit, 2018.
Dit artikel verscheen in de rubriek Onderzoek kort in Didactief, november 2018.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
