Het Chinese onderwijssysteem is zeer centralistisch. Het ministerie van Onderwijs bepaalt het curriculum en een van de verplichte onderdelen is milieueducatie. Dat wil echter helemaal niet zeggen dat Chinese kinderen milieubewustzijn bijgebracht krijgen. Want tussen papier en praktijk gaapt een wereld van verschil, ontdekte onderzoeker Lei Sun.
Ze vond prachtige plannen van de Chinese ministeries van Onderwijs en van Milieubescherming. Maar ze constateert ook: 'In tegenstelling tot de groeiende steun die in onderwijsbeleidsstukken in China wordt uitgesproken, blijft de daadwerkelijke invoering van milieueducatie in de agenda's van scholen van marginaal belang.'
Hoe komt dat? Lei Sun wijst naar de manier van lesgeven. Kinderen milieubewustzijn bijbrengen vergt een andere didactiek dan de doorsnee taal- of rekenles. Leerlingen moeten zelf op onderzoek uitgaan en kritisch leren nadenken over hun eigen gedrag en houding.
Op nationaal niveau tellen die didactische verschillen nog niet zo zwaar. Net als elders is er ook in China sprake van curriculumvernieuwing waarin conventionele didactiek geldt als achterhaald. Maar in het lesmateriaal van de overheid is deze vernieuwing nog niet echt zichtbaar.
Om te laten zien hoe het wel zou kunnen, ontwierp en testte Lei Sun zelf een lessenserie voor vijfdeklassers (11-12 jaar) over omgaan met afval. Haar conclusie is dat milieulessen wel degelijk kunnen leiden tot meer milieubewustzijn bij kinderen. Zolang de uitvoering maar volgens plan verloopt. Dat bleek nog niet altijd het geval. Leraren waren geneigd groepsdiscussies te sterk naar hun hand te zetten en leerlingen vonden samenwerkend leren moeilijk. Het grootste struikelblok: 'Nog niet alle leraren zijn volledig overtuigd van de waarde van het beoogde ontwerp.' Lei Sun concludeert dat de kloof tussen papier en praktijk dus voorlopig niet gedicht is.
Lei Sun, From Rhetoric to Practice: Enhancing Environmental Literacy of Pupils in China. Proefschrift Universiteit Utrecht, 2014.
Tekst: Bea Ros
Dit artikel is verschenen in de rubriek Onderzoek Kort van Didactief (maart 2014).
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
