Onderzoek

Leerlingen over cyberpesten

Opmerkelijk is dat jongeren niet voor direct ingrijpen door ouders en leraren zijn als er iets gebeurt. Ze vinden het wel fijn om samen met hen een oplossing te bedenken, maar ze willen zelf de controle houden. Nog een tip van leerlingen: toon interesse en vraag later nog eens hoe het gaat.
De bevindingen zijn afkomstig uit Blurred Lives, een tweejarig Erasmus Plus-onderzoeksproject in Noord-Ierland, Engeland, Italië, Duitsland en Nederland. Het project startte met een enquête onder ruim 2.600 leerlingen (14 tot 16 jaar). Een kwart van hen blijkt weleens slachtoffer te zijn geweest van cyberpesten, een derde weet dat iemand die ze goed kennen ermee te maken heeft (gehad). Het gaat dan bijvoorbeeld om belediging, intimidatie, stalking of contact vanaf een vals profiel op sociale media.
Insteek van Blurred Lives was om niet over de hoofden van leerlingen, maar juist mét hen adviezen te bedenken voor leeftijdgenoten, ouders, leraren en providers van sociale netwerken. Dat gebeurde in zogeheten quality circles, waarbij jongeren zich in kleine groepjes samen bogen over het probleem en een oplossing bedachten. De deelnemers waren 237 leerlingen (eveneens 14 tot 16 jaar) uit sociaal-economische achterstandsgroepen, een bewuste keuze voor empowerment. In Nederland ging Open Universiteit-onderzoeker Roy Willems aan de slag met zo’n dertig leerlingen van een vmbo-school in Eindhoven.
De leerlingen in het onderzoek waren overwegend positief over de quality circles. Ze leerden er samenwerken, begrepen beter hoe cyberpesten werkt en kregen meer zelfvertrouwen. De volwassen begeleider moet daarvoor het midden vinden tussen het aanmoedigen van zelfstandigheid en het bieden van structuur en steun.

Jayne Hamilton e.a., Using the Quality Circle Approach to Empower Disadvantaged Youth in Addressing Cyberbullying: An Exploration Across Five European Countries. In: Pastoral Care in Education, 2020.


Dit artikel verscheen in Didactief, oktober 2020.