Begrijpend lezen is een belangrijke vaardigheid. Hoe kun je leraren helpen om daarin goede instructie te geven en leerlingen te leren leesstrategieën te gebruiken?
Het was al bekend dat leerlingen teksten beter begrijpen als ze leesstrategieën toepassen (zie bijvoorbeeld Didactief april 2011: Napoleon in leesland). Alleen, hoe leer je dat leerlingen aan? Onderzoeker Annemieke Smale-Jacobse trainde zeven leerkrachten uit groep 7 om zes weken lang hun instructie te richten op bepaalde leesstrategieën. De korte training bleek voldoende om te zorgen dat de leerkrachten regelmatig expliciet aan leesstrategieën aandacht besteden. Leerlingen leerden hierdoor om beter de inhoud van vragen te bepalen. Betere antwoorden gaven ze vooralsnog niet. Daarvoor was de onderzoeksperiode (zes weken) te kort. Wel waren ze gemotiveerder en ook de leerkrachten zelf waren enthousiast.
Een leesstrategie aanleren doe je bijvoorbeeld door leerlingen vooraf te laten voorspellen waar de tekst over zal gaan (op basis van bijvoorbeeld de kop en illustratie) en door hun voorkennis te activeren; je kunt de hoofdgedachte aanstippen en leerlingen laten stilstaan bij vragen over de tekst en de alinea's laten zoeken waar het antwoord te vinden is. Geef hierover expliciet instructie en doe het klassikaal voor (modeling en geleide inoefening). Verwijs ook expliciet naar de strategieën als leerlingen zelf aan het oefenen zijn en vertel ze over het belang ervan.
Tekst: Bea Ros
Dit artikel is verschenen in de rubriek Onderzoek Kort van Didactief (december 2014).
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven