Dossier

Kiezen doe je samen

‘Doe iets wat je leuk vindt.’ Dat is het motto van de familie Van der Rijst. ‘Tuurlijk is het belangrijk dat er ook werk is als je klaar bent met je opleiding,’ zegt Max’ vader Henk. ‘Maar de markt gaat zo snel, soms weet je niet of je beroep überhaupt nog wel bestaat als jij klaar bent. Dan kun je maar beter iets doen waar je hart ligt.’

Max dacht jarenlang dat hij later in de ICT zou belanden of iets in de sport zou gaan doen. Vijf tot zes keer per week stond hij op het voetbalveld. Leren boeit hem niet zo, zeggen ook zijn ouders. ‘Max had havo kunnen doen, maar is een jongen van de praktijk.’ Op school beleeft hij vooral plezier aan exacte vakken; wiskunde, natuurkunde en scheikunde én hij houdt van gamen. ICT sprak daarom lange tijd aan, totdat zijn vader een interim-klus bij Defensie kreeg. ‘Mijn vader kwam vaak met goeie verhalen thuis over het leger en de politie,’ vertelt Max. Henk: ‘Ik merkte dat hij regelmatig vroeg naar mijn werk en daarin veel interesse toonde. Max: ‘En ik kijk ook graag Netflix-films over de Tweede Wereldoorlog.’

Het keuzeproces speelde voor een groot deel af in Max’ eigen hoofd. Van loopbaanbegeleiding op school merkte hij weinig. Colette: ‘Dat viel eigenlijk een beetje tegen. Ik kaartte dat vorig jaar aan bij zijn mentor: “Waar moeten we beginnen?” Dat kon hij niet aangeven. Dat er nu een website is waar je alles op één plek kunt vinden, is fijn.’ Binnenkort is er beroepenmarkt op school, waar ouders over hun werk vertellen. Kim, die haar havo-diploma behaalde op dezelfde school: ‘Ik had destijds een verplicht gesprek met de decaan en moest een interessetest maken op school. We kregen honderd vragen, waaruit vervolgens een top drie rolde. Chirurg kwam eruit. ‘Echt iets voor mij,’ lacht ze. ‘Dat geeft de betrouwbaarheid van die test een beetje aan.’

Halverwege het derde jaar van het vmbo ging Max zelf wat “Google’en” en zo kwam hij op de site van Defensie. Hij zag dat er een opleiding was – Het Veiligheid & Defensie College in Nieuwegein – en dat er open dagen waren van de Landmacht. Kim moedigde haar broer aan daar vooral naartoe te gaan. Dan kun je ervaren wat het werk inhoudt. ‘Ik heb zelf lang gezocht en geworsteld met mijn studiekeuze. Daarom drukte ik Max op zijn hart: laat je goed informeren, en maak een plan b, mocht je straks niet worden toegelaten. Heb je geen alternatief, dan wil je niet meer en ga je waarschijnlijk niet meer naar school. Dat is zonde.’
Kim’s advies werd opgevolgd en bleek een gouden tip. Na de Landmachtdagen in Schagen en Soesterberg was Max enthousiast en zeker van zijn zaak. Henk: ‘Daar mochten ze abseilen vanaf de kerk en wapens vasthouden enzo. Kim: ‘En hij heeft ook militairen gesproken.’ Colette: Er waren allerlei gadgets en hij mocht een rugzak proberen. Max werd er heel enthousiast van.’ Max: ‘Ja, klopt, en het was best wel fysiek allemaal, dat sprak me aan.’

Max start na de zomervakantie met zijn mbo-opleiding in Nieuwegein. Hij heeft er zin in en ziet zichzelf al lopen in zijn militaire uitrusting. Uiteindelijk wil hij bij de rode baretten en uitgezonden worden. Zijn moeder heeft al de nodige nachtmerries gehad. ‘Maar,’ benadrukt ze, ‘Het is vooral gaaf dat hij iets gaat doen waar zijn hart ligt’

Familie Van der Rijst
Max van der Rijst zit in het vierde jaar (vmbo-TL) van het Amadeuslyceum in Vleuten. Vader Henk werkt als interim projectmanager bij de kustwacht in Den Helder. Moeder Colette heeft een hondentrimsalon aan huis en zus Kim (19) zit in het derde jaar van HBO Bachelor Organisatie & Communicatie bij Schroevers. Huisdieren: hondjes Britt en Tijger. 

Dit artikel verscheen in de special Wat je kiest ben je zelf bij Didactief, november 2018.