‘Shitzooi.’ Zo heet het nieuwe voorlichtingsprogramma van de politie om middelbare scholieren te waarschuwen tegen de gevaren van sexting: stuur geen sexy selfies. De Nijmeegse antropologe en genderonderzoeker Marijke Naezer betreurt deze nadruk op de gevaren van sociale media. Die doet blijkens haar promotieonderzoek geen recht aan de positieve betekenissen die jongeren geven aan hun ‘sexy avonturen’ op sociale media. Ze deed onder meer anderhalf jaar lang veldwerk onder jongeren van 12 tot en met 18 jaar en nam een enquête af onder zo’n zevenhonderd jongeren om te ontdekken welke rol sociale media en internet spelen in hun seksuele ontwikkeling.
Dankzij sociale media is er een nieuwe wereld opengegaan waarin jongeren op seksuele ontdekkingstocht kunnen gaan. Naezer signaleert daarin vier dimensies: seks als avontuur, romantische intimiteit, identiteit en kennis. Het publieke debat is te veel gericht op die eerste dimensie en dan ook nog met de nadruk op negatieve uitkomsten, dus begin maar niet aan dat avontuur. Naezer stelt dat jongeren zelf die gevaren heus wel onderkennen: ‘Over het algemeen denken ze goed na over wat ze wel en niet willen, en nemen ze allerlei maatregelen om het leuk te houden voor zichzelf en anderen.’ Een op de vijf jongeren verstuurt weleens een sexy selfie, 90% van hen kijkt daar neutraal of goed op terug. De 10% negatief hoeft bovendien niet meteen op misbruik te duiden, maar kan ook betekenen dat iemand niet de gehoopte reactie ontving.
Naezer weerlegt ook het beeld dat sociale media haaks zouden staan op romantiek: voor jongeren vervullen ze juist een belangrijke rol in (het onderhouden van) intieme relaties. Een positieve rol kan internet verder spelen bij het vormgeven van de seksuele identiteit. Jongeren vinden online kennis waar ze offline niet om durven vragen, maar ook – en dat geldt vooral voor jongeren die binnen hun omgeving afwijken van de norm – de rolmodellen en gelijkgezinde leeftijdgenoten die ze in eigen omgeving soms ontberen.
Marijke Naezer, Sexy Adventures: An Ethnography of Youth, Sexuality, and Social Media. Proefschrift Radboud Universiteit, 2018.
Dit artikel verscheen in de rubriek Onderzoek kort in Didactief, december 2018.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
