'Eerst googelen, dan vragen'
In maart ploft er een persbericht op ‘de mat’ van Didactief: Bit Academy brengt Minecraft naar het klaslokaal om te leren coderen. Leerlingen bouwen met behulp van zogenoemde command blocks een uitbreiding op het spel Minecraft. Na wat speurwerk blijkt de Bit Academy geen rondtoerend gezelschap van computernerds die een ochtendje Minecraft-gastlessen op scholen verzorgen, maar een vernieuwende ICT-opleiding voor mbo-studenten. De Bit Academy werd bijna drie jaar geleden opgezet door Bit en het House of Digital, onderdeel van het ROC van Amsterdam. Het onderwijsprogramma richt zich op leren door te doen, autonomie en peer-to-peer onderwijs. Studenten bepalen zelf (de duur) van hun onderwijstraject en het ROC van Amsterdam zorgt dat studenten een officiële mbo-opleiding op niveau 4 afronden.
‘Jongeren zien wat ze nodig
hebben om verder te komen'
Het grootste verschil met bestaande (ICT-)opleidingen is dat er geen leraren zijn, maar vijftien hybride docenten en coaches uit het bedrijfsleven, vertelt coach Bob van den Berge (28). ‘Studenten krijgen bovendien niet klassikaal les, maar werken zelfstandig op flex-werkplekken aan échte opdrachten uit het bedrijfsleven.’
Bob van den Berge: ‘Bij de dagstart wil ik studenten inspireren
met toffe nieuwe tech.’
Voor Van den Berge, als kind een ‘enorme’ computernerd, was de opleiding Informatica aan de HAN in 2011 een logische keuze. ‘Al had ik heel graag een soort Bit Academy in mijn tijd gehad. Dan was ik eerder klaar geweest,’ lacht hij. Na vele (programmeer)functies in het bedrijfsleven als webdeveloper, software engineer, lead developer en solutions architect, deelt hij zijn kennis en ervaring sinds 2019 met studenten van de Bit Academy. Coachen gaat hem goed af en hij snapt als geen ander dat studenten een normale ICT-opleiding saai vinden en de waarde van ‘bij’vakken, zoals Burgerschap, Nederlands en Engels niet inzien. ‘Dat vind ik het mooie van de Bit Academy. Studenten ervaren dat die vakken nodig zijn om verder te komen. We zeggen letterlijk: voordat je verdergaat met je concepten in programmeren, moet je eerst rekenen afronden, of voordat je mails naar klanten schrijft, maak je eerst je Nederlands af. En dat is hard nodig,’ lacht de coach. ‘Ze moeten het nog leren, dat communiceren. Even bellen doen ze sowieso niet, daar moeten we actief op sturen, en de intonatie van hun geschreven teksten gaat op de WhatsApp-manier, lees: in de gebiedende wijs.’
Op de Bit Academy draait het ook om het aanleren van soft skills: communiceren,
feedback geven.
Van den Berge krijgt veel vragen over soft skills; ik wil deze persoon feedback geven, hoe kan ik dat doen? Wat zeg ik tegen een teamgenoot die steeds te laat is en samenwerken, hoe doe je dat eigenlijk? Ook op hun presentatie wordt gelet. Van den Berge: ‘In de Bit-cultuur passen geen petjes, capuchons, joggingbroeken. Daar spreek ik studenten op aan. Bij sommigen duurt het wat langer, maar uiteindelijk valt bij iedereen het kwartje.’
Voor corona vond je Van den Berge drie keer per week op het Science Park in Amsterdam. Studenten druppelden om negen uur binnen, haalden koffie of thee, zochten een werkplek en gingen aan de slag. Een halfuur later riep hij iedereen bij elkaar in de hoofdruimte voor de dagstart met 25 studenten. Nu ze vanuit huis werken, slaan ze dat eerste halfuur over en beginnen meteen met de dagstart, die net als ‘vroeger’ maximaal vijftien minuten duurt. Van den Berge: ‘Ik behandel een nieuw programmeerconcept of iets actueels uit de softwarewereld om de studenten te inspireren met toffe nieuwe tech, zoals laatst over de vele beveiligingslekken in Zoom-software.’
Na de dagstart gaat de groep uiteen in breakout rooms, als het straks weer kan in het Science Park zoeken ze een eigen werkplek in de open ruimtes. Van den Berge loopt rond, checkt of er genoeg voortgang is geboekt: ‘Ik zie dat je vastzit, hoe komt dat?’ Het gros van de vragen gaat over technische specifieke foutmeldingen. Op die vragen antwoordt hij: ‘Heb je het al gegoogeld of aan je studiegenoot gevraagd?’ Hiermee bevordert hij de zelfstandigheid en het leren leren. ‘Want straks als software developer zullen ze door alle snelle ontwikkelingen in de IT ook bijna alles zelf moeten uitzoeken.’ Dat betekent niet dat hij studenten aan hun lot overlaat. Als Google of een buurman niets oplevert, neemt Van den Berge ze mee naar het whiteboard. ‘Dan gaan we het samen oplossen.’
Wat maakt deze mbo-variant uniek? Dat onderwijs en beroepspraktijk hier volledig met elkaar verweven zijn, volgens Ton Paffen, directeur van het ROC van Amsterdam en betrokken bij de oprichting van de Bit Academy. ‘Leren doe je binnen een professionele werkomgeving en je werkt aan betekenisvolle opdrachten uit de praktijk. Het grootste gedeelte van de opleiding werken studenten in teams aan echte projecten van bedrijven uit binnen- en buitenland.’
Hoe kijken de mbo’s naar de vernieuwde studie? Wordt de Bit Academy niet als concurrent gezien? ‘In het begin wel,’ zegt Paffen. ‘Scholen zeiden: “Studenten die daarheen gaan, komen niet naar ons.”’ De Bit Academy zou hun goede studenten wegtrekken. ‘Zo werkt het niet,’ stelt Paffen gerust. ‘Onze school trekt een ander type studenten aan: we hebben behoorlijk veel jongeren van de havo of 5 vwo. De Bit Academy spreekt ze aan omdat er geen klassikaal onderwijs is, ze kunnen versnellen en worden klaargestoomd voor het bedrijfsleven of het hbo.’
In de ICT-wereld is de kennis van vandaag, morgen verouderd. Het bedrijfsleven heeft daarom vaak kritiek op afgestudeerde studenten. De Bit Academy voorziet volgens Paffen en Van den Berge in een behoefte. ‘Door de technologische revolutie is er een gigantische vraag naar goed ICT-personeel dat kan omgaan met de snelle ontwikkelingen en nieuwe technieken. Dit vraagt om onderwijs waarbij het draait om het leren leren en samenwerken. Vroeger kon je je je als IT’er nog verschuilen in het computerhok. Als je nu IT’ers opleidt die niet kunnen communiceren over complexe ICT-vraagstukken, lever je een werkloze af. Zorg dus dat je onderwijs up-to-date is,’ adviseert Van den Berge. ‘Dan voorkom je dat de les geschiedenis wordt.’
Deze aflevering van 'In de biotoop van...' verscheen in Didactief, juni 2021.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
