Ruim 300 scholen in Nederland maken werk van Ontwikkelingsgericht Onderwijs (zie scholenlijst op www.ogo-academie.nl. 4 Pabo’s in Nederland bieden een gecertificeerde OGO-specialisatieroute aan: de Hogeschool van Amsterdam, de Driestar in Gouda, De Kempel in Helmond en de Katholieke Pabo in Zwolle.
Vygotskij. Deze Russische psycholoog en filosoof is de grondlegger van de cultuurhistorische theorie van menselijke ontwikkeling waarin OGO is geworteld. Hij zegt dat leren moet bijdragen aan de brede culturele ontwikkeling van leerlingen. Dat kan volgens hem alleen wanneer leren zowel maatschappelijk (wat is de waarde van deze kennis in onze samenleving?) als persoonlijk betekenisvol is (wat is de waarde van deze kennis voor mij?).
Startblokken van Basisontwikkeling is een door het Nederlands Jeugd Instituut erkend pedagogisch werkplan om Ontwikkelingsgericht te werken met kinderen in de leeftijd van 0 tot 7 jaar. Startblokken zet in op de brede ontwikkeling van jonge kinderen in betekenisvolle spelactiviteiten. Leraren en leidsters nemen actief deel aan dit spel en stimuleren de ontwikkeling van kinderen doelgericht (zie www.startblokken.info en www.nji.nl).
Zone is het tijdschrift over Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Het bevat artikelen over de theorie en praktijk voor voorschools onderwijs, basisonderwijs, en speciaal onderwijs. Zone verschijnt vier keer per jaar bij uitgeverij Van Gorcum (zie www.tijdschriftzone.nl en www.vangorcum.nl). Een abonnement kost € 30,75 per jaar voor particulieren (leden van de OGO-Academie krijgen korting).
Meetcultuur. Op 13 maart 2013 vindt de tweejaarlijkse OGO-conferentie plaats in de Reehorst in Ede. Het thema is ‘OGO staat voor kwaliteit’. Op het programma staat onder meer een lezing van professor Gert Biesta over ‘Goed onderwijs en de cultuur van het meten’. Biesta is hoogleraar Onderwijstheorie en beleid aan de Universiteit van Luxembourg en auteur van het boek: ‘Goed onderwijs en de cultuur van het meten’. In totaal zijn er meer dan twintig verschillende lezingen, workshops en presentaties. Meer info: www.ogo-academie.nl
De afgelopen jaren is regelmatig wetenschappelijk onderzoek gedaan om na te gaan of Ontwikkelingsgericht Onderwijs werkt. Wat komt nu precies uit die onderzoeken naar voren? Werkt OGO? Enkele onderzoeksresultaten op een rij:
Leerlingen in OGO hebben een hogere intrinsieke en leermotivatie dan leerlingen in meer programmagerichte scholen. Daarnaast blijkt uit een onderzoek op drie OGO-scholen en drie programmagerichte scholen dat de leerlingen op de onderzochte OGO-scholen een hogere motivatie hebben voor het lezen van informatie teksten.
De sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen in OGO verloopt beter dan in het reguliere onderwijs. In groep 2 hebben de leerlingen een positievere werkhouding ontwikkeld en gaan zij op een prettigere manier met elkaar om.
De ontwikkeling van schrijfvaardigheden in groep 3 en 4 verloopt in OGO beter dan in programmagerichte scholen.
Leerlingen in OGO maken een tragere ontwikkeling door op het gebied van begrijpend lezen. Maar in groep 4 worden de vaardigheden om begrijpend te kunnen lezen beter beheerst in vergelijking met leerlingen in programmagerichte scholen.
In de groepen 1 en 2 van Ontwikkelingsgerichte scholen vormt schematiseren een belangrijk onderdeel van het reken- wiskundeonderwijs. In de schoenenwinkel maken kinderen bijvoorbeeld een staafdiagram, om zicht te krijgen op de beschikbare voorraad. Uit onderzoek van Mariëlle Poland blijkt dat deze aanpak een positief effect heeft op de rekenresultaten in groep 3.
Leraren in OGO weten de doelen voor reken-wiskundeonderwijs te verbinden aan betekenisvolle activiteiten. Dit zorgt voor betrokken leerlingen en goede resultaten.
Relevant onderzoek naar de opbrengsten van Ontwikkelingsgericht Onderwijs is te vinden op www.ogo-academie.nl
Leraar in beeld
Welke rol heeft de leraar in Ontwikkelingsgericht Onderwijs? In het boek Leerkracht in beeld. Ontwikkelingsgericht Onderwijs: Theorie, Onderzoek en Praktijk (redactie: Dorian de Haan & Els Kuipers) bespreken verschillende auteurs de cruciale rol van de leraar in OGO. Leraren in Ontwikkelingsgericht scholen zijn professionals die methodes als bron gebruiken en niet slaafs volgen, een onderzoekende en reflectieve houding hebben, samen met kinderen nadenken over de wereld om hen heen, scherp kunnen observeren, en hun onderwijs afstemmen op de ontwikkelingsbehoeften kinderen.
Prijs: € 33,95, Uitgeverij Van Gorcum, Assen, 2008
Betekenisvol taalonderwijs
Het boek Thema’s en taal. Betekenisvol taalonderwijs voor de bovenbouw geeft een gedetailleerde beschrijving van een ontwikkelingsgerichte aanpak voor leerlingen in de bovenbouw. Hierbij staat het leren in onderzoeksactiviteiten centraal. Dit boek bevat veel suggesties voor het thematisch ontwerpen van betekenisvolle onderzoeksactiviteiten, waarbij het lezen, schrijven en spreken een belangrijke rol spelen.
Prijs: € 33,75, Uitgeverij Van Gorcum, Assen, 2008
Dit artikel is verschenen in de Didactief-special Ontwikkelingsgericht Onderwijs, januari/februari 2013. Deze special is gemaakt in opdracht en met een financiële bijdrage van Academie voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
