Recensies

Faits divers: het tij keren

Lezeninhetpo.nl is vernieuwd!

De basisschool kan het verschil maken tussen lezer en niet-lezer. Op de website lezeninhetpo.nl vind je acht bouwstenen die je als leraar in het basisonderwijs nodig hebt om effectief leesonderwijs te geven. De site van Stichting Lezen, SLO en de Taalunie belicht zowel onderzoek en beleid als praktijk en is recent vernieuwd. Zo heeft de website een gloednieuw jasje en is er een pagina toegevoegd met het laatste nieuws over effectief leesonderwijs. Nieuw is ook de tip van de maand. Verder kun je struinen door het scholingsaanbod van Stichting Lezen en partners, of met de digitale leesscan bekijken hoe ver jouw school is met het implementeren van effectief leesonderwijs.

Vrij lezen in de klas

Vrij lezen vergroot vooral de leesvaardigheid als je dit goed aanpakt. Tips hiervoor vind je in Vrij lezen in de klas, de zesde infographic in de reeks Lezen in beeld. Negen verschillende stappen komen aan bod: de noodzaak van een aantrekkelijke schoolbibliotheek, begeleiding tijdens het lezen, boekpromotie en boekenkring, het aanbieden van uitdagende en interessante teksten, leesroutine, praten over boeken en boeken mee naar huis nemen. Dit alles vanuit het idee: lezers maken lezers.

Eerder verschenen in de serie Lezen in beeld: Voorlezen aan de allerjongsten, Lezen in het primair onderwijs, Lezen in het voortgezet onderwijs, Onderwijs in begrijpend lezen en Lezen in het mbo.

Download de infographic.

Werken aan tekstbegrip

Als leraar wil je dat alle leerlingen verschillende soorten teksten goed leren lezen en begrijpen. Inzichten uit leesonderzoek helpen bij het vormgeven van effectief onderwijs in tekstbegrip. De ene leesonderzoeker spreekt over pijlers, de andere over sleutels of bouwstenen. Maar ze zijn het in grote lijnen eens over de elementen die bijdragen aan effectief onderwijs in tekstbegrip:

• Lees met een doel

• Werk aan de opbouw van (voor)kennis binnen een rijk thema

• Bouw aan woordenschat binnen een betekenisvolle context

• Besteed functioneel aandacht aan leesstrategieën

• Discussieer met leerlingen over teksten

• Integreer lezen en schrijven

• Stimuleer en onderhoud de leesmotivatie

• Ondersteun zwakke lezers

• Geef formatieve feedback

Kwestie van Lezen nummer 19 vat in een notendop samen wat onderzoek zegt over effectief leesonderwijs.

Mis niks met de Leeskalender vo

Elk jaar ontvangen scholen in het voortgezet onderwijs de Leeskalender van Stichting Lezen. De Leeskalender staat boordevol boekentips en tips om leesplezier te stimuleren en laat elke dag van het jaar zien wat er speelt. Denk aan alle leesbevorderingsprojecten en -campagnes voor het vo en mbo, zoals de Jonge Jury, De Weddenschap, Literatour, De Inktaap, Heel Nederland Leest, de Poëzieweek, Read2Me! en Er was eens. Verder is er aandacht voor de Bibliotheek op school, schrijfwedstrijden, interessante websites en het Boek van de Maand.

De kalender wordt in juni in drievoud gestuurd naar vo-scholen ter attentie van de sectievoorzitter Nederlands. De kalender is tegen verzendkosten na te bestellen via [email protected] (zolang de voorraad strekt).

Leesscenario's voor het mbo

Steeds vaker kiezen mbo-docenten voor lezen en leesbevordering tijdens hun lessen. Want frequent lezen en lezen voor het plezier dragen bij aan een betere taalvaardigheid en een grotere woordenschat. Een goede leesvaardigheid is belangrijk bij iedere opleiding en bij ieder beroep.

Voor mbo-docenten die met lezen en leesbevordering willen starten, heeft Stichting Lezen zes leesscenario's ontwikkeld onder de noemer Lezen in het mbo. Hoe geef je lezen een logische plek in je lesprogramma? Hoe verbind je Nederlands en burgerschap? Hoe werk je samen met de mediatheek en de bibliotheek? Hoe kun je passende ondersteuning bieden aan studenten met leesproblemen? Experts zetten in heldere stappen hun aanpak uiteen.

Bekijk de leesscenario’s.

Dagelijks aandacht voor leesmotivatie

Stichting Lezen biedt met de Bibliotheek op school een structurele aanpak voor leesbevordering. Het programma stimuleert de positieve leesspiraal: voorlezen, beter lezen, doorlezen, blijven lezen. Daarbij ondersteunt de Bibliotheek scholen om hun doelen uit het taal-leesbeleid, zoals effectief leesonderwijs, te bereiken. Met deskundige leesmediaconsulenten, inspirerende (digitale) boeken, een goede (digitale) leesomgeving en dagelijks aandacht voor leesmotivatie.

De Bibliotheek op school is ontwikkeld door Stichting Lezen, in samenwerking met KB, nationale bibliotheek. De bibliotheeksector voert het programma uit. Lees meer op debibliotheekopschool.nl.

Dit artikel verscheen in de special Het tij keren van de Stichting Lezen in Didactief, april 2024.

Verder lezen

1 Special: het tij keren