‘De vraag “Wat doe je om de basisvaardigheden rekenen te versterken?” vind ik niet zo goed”,’ steekt Marjolein Fekkes van wal. ‘Daarmee suggereer je dat het slecht gesteld is met ons rekenonderwijs, terwijl uit de laatste TIMSS-cijfers blijkt dat de soep niet zo heet gegeten wordt. En dat 98 procent van de leerlingen in het basisonderwijs het basisniveau beheerst. Waar wij in Nederland wel stappen in kunnen maken, is het uitdagen van de sterkere rekenaars.’
Als Fekkes verder vertelt, blijkt dat ze wel suggesties heeft over hoe je goed rekenonderwijs kunt vormgeven. Ze baseert zich hierbij op jarenlange ervaring voor de klas en rekenspecialisatie. In 2010 voltooide ze de master Special Educational Needs (SEN) voor rekenen, wiskunde en dyscalculie. Daarbij volgde ze de cursus Met sprongen vooruit, waarvoor ze later ook opleider werd. Behalve leraar was ze freelance rekenspecialist; ze verzorgde trainingen op het gebied van rekendidactiek en voerde diagnostische rekenonderzoeken uit bij kinderen die achterbleven in hun rekenontwikkeling. ‘Dat die TIMSS-cijfers positief zijn, betekent natuurlijk niet dat we achterover kunnen leunen,’ beaamt ze. ‘Het is essentieel dat leerkrachten weten hoe leerlijnen lopen. En leraren moeten op de hoogte zijn van de juiste rekendidactiek.’ Rekenproblemen ontstaan vaak als leerlingen niet de juiste strategie hebben aangeleerd of de leerstof onvoldoende is beklijfd of is weggezakt. Uit de rekendiagnostische onderzoeken die Fekkes verrichtte, bleek dat leerlingen met rekenproblemen uit groep 6 en 7 niet de juiste rekenstrategieën hanteerden bij basale bewerkingen als aftrekken en optellen tot 100, iets wat ze in groep 3 en 4 al leren. Ze maakten vaker gebruik van de splitsstrategie in plaats van de rijgstrategie. Het rekenoefenprogramma Met Sprongen Vooruit geeft een duidelijk overzicht van de basisvaardigheden in groep 3 en 4: tellen, ordenen en lokaliseren, opbouw decimale structuur, aanvullen tot 10, splitsingen en sprong van 10.
Wat je als leraar nog meer kan doen om de basisvaardigheden te versterken? ‘Zorg dat je je leerlingen goed blijft volgen. Op onze school hebben we gekozen voor kleine groepen 3 en 4, met zo’n 18 leerlingen per groep. Ook komen de leerkrachten van groep 3 en 4 maandelijks bij elkaar. We bespreken de voortgang van de rekenvaardigheden van de leerlingen per groep en leggen accenten op wat nog niet helemaal goed gaat of op een volgend stapje voor de komende periode.’
Dit artikel verscheen in de SLO-special van Didactief, december 2022.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
