Terwijl het po en vo het afgelopen jaar soms als een knipperlicht open- en dichtgingen door de verschillende lockdowns, bleef het hoger onderwijs meer dan twaalf maanden volledig gesloten. Alle lessen en colleges moesten online plaatsvinden.
Net als Doug Lemov, die in zijn boek Teaching in the Online Classroom (lees ook die recensie, red.) de coronaperiode in het vo en po in de Verenigde Staten bestudeerde, besloten Barend Last en Stefan Jongen, beiden verbonden aan de Universiteit van Maastricht, te analyseren wat er in het Nederlandse hoger onderwijs gebeurde. Voor de coronacrisis was het hier al gebruikelijk dat colleges opgenomen werden en de ICT-voorzieningen waren soms al verder ontwikkeld dan in andere onderwijssectoren. Toch kregen ook deze docenten te maken met onbekende situaties.
In hun boek bespreken de auteurs hoe je een goede basis legt voor blended learning. Ze bieden docenten en bestuurders een kader en handvatten voor het maken van keuzes. Wat zijn de lessons learned tijdens de coronacrisis, welke theorie is daarover bekend en hoe kun je die uitwerken bij het ontwikkelen van een blended curriculum? Hoewel Blended learning en onderwijsontwerp oorspronkelijk geschreven is voor het hoger onderwijs, zijn de theorie en aanpak ook zeer bruikbaar voor leraren en bestuurders in het po en vo.
Theorie en aanpak zijn bruikbaar
voor leraren en bestuurders
Na een heldere definitie van de termen blended, hybride en online onderwijs, voeren Last en Jongen ons mee door een onderwijskundig deel, waarin ze op basis van de drie functies van het onderwijs volgens Biesta (kwalificatie, socialisatie, subjectivering) de theorie over goed lesontwerp en de concrete uitwerking daarvan uiteenzetten. Hoewel elke leraar deze kennis eigenlijk al tijdens de opleiding gehad zou moeten hebben, vormt dit hoofdstuk een goede basis voor het vervolg: het ontwerpen van een blended curriculum, oftewel een lesprogramma waarin ICT zinvol en doordacht ingezet wordt.
Een goed blended curriculum is meer dan alleen de introductie van hardware en software. Om tot zo’n curriculum te komen, zo schetsen de auteurs, is het belangrijk de visie op onderwijs en leren helder te definiëren, de leeruitkomsten helder te omschrijven en op curriculum- en lesniveau de leerreis te ontwerpen die een leerling maakt langs de fysieke en digitale werkvormen. Uitgangpunt daarbij blijft altijd: de tool is afhankelijk van het leerdoel.
Volgens het principe van de constructive alignment, waarbij je leerdoel en leeruitkomst in een lesontwerp op elkaar afstemt, sluiten ze af met een helder hoofdstuk over toetsing.
De bijlagen bestaan uit praktische checklists en overzichten die helpen bij het implementeren van een goed blended curriculum in je organisatie.
Blended learning en onderwijsontwerp is een helder en goed leesbaar boek, dat een mooie basis vormt voor een dialoog over zinvolle inzet van ICT binnen je organisatie. De individuele leraar, die nog in zijn eentje de kar probeert te trekken, vindt in dit boek eveneens een stevige basis voor het ontwerp van blended lessen.
Barend Last en Stefan Jongen, Blended learning en onderwijsontwerp. Van theorie naar praktijk. Boom, 2021, € 29,95.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
