Onderzoek

Big Picture Learning: onderwijs persoonlijk maken

Nederland kent inmiddels een vereniging Big Picture Nederland die 22-27 september voor de vierde keer een Big Picture Week organiseert. Op het programma staat ondermeer meelopen op BPL-scholen Kastanjecollege in Maassluis (vmbo/havo), Prakticon in Doetinchem (PrO) of MET in Waalwijk (PrO).

Gemotiveerde leerlingen, minder drop-outs en spijbelaars en een betere doorstroming naar het vervolgonderwijs: dat zijn kort gezegd de doelen van Big Picture Learning. De kracht van BPL zit in de verbinding tussen de persoonlijke interesse van de leerling, de maatschappij en het onderwijsleerproces. In BPL-scholen is het onderwijs kleinschalig (groepen tellen idealiter 15-18 leerlingen) en het sluit aan bij de passie, interesses en leerwensen van de leerling. Dit persoonlijk onderwijs is uitdagend voor alle leerlingen, vooral ook omdat leren met een buitenschoolse mentor in de "echte wereld" concreet is opgenomen in het persoonlijk curriculum. BPL is onder andere gebaseerd op het werk van de Amerikaanse pedagoog John Dewey en op de Self Determination Theory van Deci & Ryan.
 

De tien kenmerken van BPL:

1. Leren in de echte wereld, leren uit interesse
Leren in een realistische, relevante praktijksituatie (leeromgeving) in samenwerking met relevante rolmodellen en de praktijkmentor. Hierbij wordt gewerkt met een persoonlijk leerplan waarin theorie en praktijk in leerdoelen en projecten zijn geconcretiseerd .

2. Persoonlijke aandacht, met persoonlijk leerplan voor elke leerling
Op basis van de eigen talenten, interesses en behoeften van de leerling wordt een persoonlijk leerplan gemaakt, dat wordt ingevuld met verwachtingen en leerdoelen die passen bij de interesses van de leerling en de daarop gebaseerde praktijkprojecten.

3. Authentieke assessment
In het persoonlijk leerplan worden voortgangscriteria van de leerling opgenomen, maar vooral ook de wijze waarop de leerling in het openbaar (in een kwartaalpresentatie) verantwoording gaat afleggen over de behaalde leerresultaten, -proces en -vorderingen. De echte wereld in de vorm van zijn ouders/verzorgers en buitenmentor zijn hierbij de authentieke maatstaf.

4. Leergroepcultuur
Om persoonlijk onderwijs mogelijk te maken, is het noodzakelijk een vaste heterogene groep van leerlingen (15-18 leerlingen) te hebben die gedurende hun gehele schoolloopbaan met een vaste begeleider( advisor) op vaste tijden samenwerken in en aan een veilige, respectvolle cultuur. De mening van de leerling speelt een grote rol hierbij.

5. Leiderschap
Leiderschapskwaliteiten worden op alle niveaus ontwikkeld en gebruikt: schoolleider, leraren, ondersteunend personeel én leerlingen en hun ouders/verzorgers. Initiatieven en ondernemerschap worden expliciet gestimuleerd en serieus genomen.

6. Betrokkenheid van ouders
Ouders/verzorgers worden gezien als partners en zijn nadrukkelijk betrokken bij het leerproces van hun kind door deelname aan het leerplanteam (bestaande uit de leergroepbegeleider, ouders en de leerling zelf) en in het panel voor de kwartaalpresentatie voor de authentieke assessment .

7. De kleinschalige schoolorganisatie
Elke school (unit of deelschool) vormt een kleinschalig en daarmee overzichtelijke leergemeenschap (120-150 leerlingen) met een vast (kern)team en een eigen schoolleider. Bovenschools worden hiervoor verschillende facilitaire en zorgvoorzieningen gerealiseerd.

8. Bouwen aan schoolcultuur
Bouwen aan een school die leren stimuleert, door onder andere te zorgen voor een schone ruimte met verzorgd meubilair, elke dag samen met de leerling te starten (vertrouwde rituelen) en gezamenlijke normen en waarden van de leraren en schoolleider.

9. Samenwerking met partners voor loopbaanondersteuning
De school, het vervolgonderwijs, het bedrijfsleven en de buurt werken samen aan de kennismaking en contacten met de mogelijkheden van het vervolgonderwijs en netwerken om de mogelijkheden en kansen voor de leerlingen en de school in de echte wereld te leren.

10. Lerende organisatie
De medewerkers op de scholen worden voortdurend geprofessionaliseerd onder andere door persoonlijke gesprekken met hun schoolleiding, (on)geplande intervisie met collega's op scholingsdagen en het plannen van doelgerichte feedbackacties met collegascholen, bedrijven en ouders.

Quickscans Big Picture Learning

Tot op heden was er nog geen Nederlands instrumentarium beschikbaar om zichtbaar te maken in welke mate scholen (teams) in staat zijn Big Picture Learning te realiseren. KPC Groep heeft twee BPL-quickscans ontwikkeld: voor leraren (advisors) en voor leerlingen. Aan de hand van een pilot zijn de quickscans gevalideerd. Quickscan I (BPL Quickscan voor leraren) is voor de pilot afgenomen bij 118 VO leraren en quickscan II bij 69 VO leerlingen. De onderzoeksrapportage is op te vragen bij KPC Groep.

Uit de resultaten bleek dat de huidige scholen in staat zijn om het BPL-onderwijsconcept te realiseren. Wel werden er nog enkele aandachtspunten benoemd:

• het beter aansluiten van de externe leerplekken (stages en/ of projecten) op de persoonlijke interesse en motivatie van de leerling. Een schaduwdag (snuffelstage) vooraf is hierbij vanuit BPL perspectief onmisbaar en altijd zinvol;

• het beter aansluiten van voor de leerling relevante leerdoelen aan het persoonlijk leerplan. Dit kan worden bereikt door intensieve en vooral meer persoonlijke interactie tussen de leraar en door in gesprek te blijven met het leerplanteam;

• leerlingen zouden zelf nog actiever kunnen zijn in het verwerken van doelen en het verantwoording nemen over de behaalde resultaten uit hun persoonlijk leerplan. Dit veronderstelt dat zij daarvoor zelf ook de verantwoording krijgen van hun begeleiders;

• leerlingen hebben nog niet voldoende kennis over hun eigen sterke en zwakke punten. Uiteraard is dit ook het doel van het onderwijs en een vaardigheid die zij al doende leren. Het consequent houden van de wekelijkse persoonlijke leergesprekken met de vaste begeleider over de vorderingen met het persoonlijk plan is daarvoor een belangrijke voorwaarde

• de leergroepen van de betrokken scholen zijn momenteel te groot en er is niet altijd een vaste leraar beschikbaar. Hierdoor is de leergroep niet die vaste basis en bindende factor voor alle activiteiten van de leerlingen;

• leerlingen geven aan dat zij goed zijn in projectgeoriënteerd onderwijs, en dit niet zien als een verplicht nummer wanneer de projecten aansluiten op hun eigen interesse of motivatie.
 

Tekst Marieke Versloot, Hanneke te Braake en Marjan Vermeulen (KPC Groep)

Klik hier voor een kijkje op een BPL-school.

Voor meer informatie over de quickscans, de onderzoeksrapportage en het BPL-onderwijsconcept kunt u contact opnemen met KPC Groep (contactpersoon: Bart van Kuik, [email protected]).

Bronvermelding

1 Big Picture Learning Nederland
2 KPC-groep over Big Picture