Onderzoek

Betere cijfers op papier

Tekst Eline Geus
Gepubliceerd op 05-09-2016 Gewijzigd op 13-12-2016
Hoe zorgen we dat leerlingen hun rekensommen goed maken? Het noteren van de berekening kan helpen, vooral voor zwakke rekenaars, zo concludeert Marije Fagginger Auer.

De rekenprestaties bij het vermenigvuldigen en delen aan het einde van de basisschool zijn vanaf de jaren 90 sterk gedaald (zie bijvoorbeeld de PPON-rapportages van 1999 en 2013). Sommen met grote getallen of kommagetallen zijn vooral het probleem. 24x78, doe je dat uit je hoofd of op papier en kies je dan voor splitsend, cijferend of kolomsgewijs rekenen? Sinds de komst van realistisch rekenen gebruiken leerlingen meer informele strategieën, bijvoorbeeld splitsend vermenigvuldigen, en rekenen ze meer uit hun hoofd zonder notities. Wat beïnvloedt hun keuze voor een bepaalde strategie bij het vermenigvuldigen en delen? Marije Fagginger Auer onderzocht het bij groep 8.

Fagginger Auer gebruikte data van de rekenpeiling van Cito uit 2003. Ze keek naar de strategie die de leerling koos, of het antwoord juist was en hoe snel hij de som oploste. Wat bleek? Een derde van de leerlingen noteerde geen berekening bij het antwoord. Maar zij die dat wel deden, hadden het antwoord vaker goed. Of de gebruikte strategie nu realistisch of traditioneel was, maakte weinig verschil voor het aantal fouten.

Zwakke rekenaars

Vooral jongens en zwakkere rekenaars kozen voor hoofdrekenen. Jongens losten de sommen daardoor sneller op. Tenzij ze zwakke rekenaars zijn, want die maakten juist meer fouten door uit het hoofd te rekenen.

Het helpt zwakke rekenaars om de berekening op te schrijven. Voor sterke rekenaars is het niet altijd positief om berekeningen op te schrijven. Een training over het opschrijven van berekeningen kan zwakke rekenaars helpen bij hun strategiekeuze, wat hun prestaties verbetert. Leerkrachten blijken vooral invloed te hebben op de strategiekeuze van leerlingen, niet zozeer op de keuze tussen rekenen uit het hoofd of op papier.

Marije Fagginger Auer, ‘Solving Multiplication and Division Problems: Latent Variable Modeling of Students’ Solutions Strategies and Performance’. Proefschrift Universiteit Leiden/NRO, 2016.

Bronvermelding

1 NRO pagina van het onderzoek

Verder lezen

1 Rekenen en wiskunde

Click here to revoke the Cookie consent