Leraren Duits denken na over differentiatie

Tekst Ewout van der Knaap
Gepubliceerd op 20-04-2018
Wie les geeft in een vreemde taal weet dat de niveaus van de leerlingen nogal uiteenlopen. Het is daarom zaak te kunnen differentiëren. Op het mini-NCD, een nascholingsconferentie Duits, was differentiatie op vrijdag 13 april 2018 het thema.

Met een interactieve, plenaire lezing over differentiatie startte Johan Keijzer, een van de auteurs van het boek Differentiëren in het talenonderwijs. Hij benadrukte dat keuzemogelijkheden bij opdrachten de leerlingen activeren en dat nieuwsgierigheid een belangrijke didactische drijfveer is. Differentiatie naar niveau, tempo, inhoud, interesse en begeleiding koppelde hij aan de maten small, medium en large. Bij small kun je zonder voorbereiding differentiëren, terwijl medium en vooral large differentiatie voor meerdere lessen of een heel curriculum aangeven. In twee rondes met ieder zes workshops konden de leraren vervolgens aan de slag.

In zijn workshop liet Keijzer de deelnemers in een andere vreemde taal vermakelijke en leerzame opdrachten uitvoeren: parafraseer een woord voor een gesprekspartner en laat hem of haar raden welk woord het is of schrijf in een vijftal een verhaal door steeds ieder een zin aan te vullen. Keijzer bepleitte leerarrangementen waarbij een verplicht deel gekoppeld wordt aan een keuzedeel. De leraar laat dan iedereen een bepaald aantal taken verplicht uitvoeren en laat de leerlingen per opdrachtcategorie kiezen uit de taken.

De andere workshops richtten zich onder meer op de didactiek van het ‘Stationenlernen’ waarbij leerlingen naar voorkeur in leereilanden werken, verkenden de mogelijkheden van flexibele leerwegen, bespraken de verhoging van leeropbrengst en motivatie door ICT in te zetten, brachten de nieuwe mbo-examens in kaart.

Participatiecijfer

In een workshop van Dennis Strauss over het participatiecijfer waren de deelnemers het erover eens dat een extra cijfer voor de organisatie en reflectie, voor de participatie in de les en voor doeltaalgebruik de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs ten goede zou komen. Een cijfer zou leerlingen kunnen prikkelen een actievere houding aan te nemen. In de lespraktijk in Duitsland en Oostenrijk is een participatiecijfer heel gebruikelijk. Leerlingen zouden meer rendement uit hun lessen  halen, zijn zich bewuster van het leerproces en de opbrengsten, hebben een actievere houding en voelen zich medeverantwoordelijk. Docenten krijgen beter zicht op de leerhouding en ontwikkeling van de leerhouding van individuen en zij beoordelen hun leerlingen ook op andere competenties.

Beste lerares Duits

Bij de prijsuitreiking door de Actiegroep Duits werd Kerstin Lorenz, lerares Duits van het jaar en werkzaam op het Montessori Lyceum Amsterdam, gehuldigd die haar leerlingen op allerlei wijzen activeert. Na een muzikaal ontspannen intermezzo van de singer-songwriter Desiree Klaeukens en haar gitarist werd de dag afgesloten met een gezellige Kaffee und Kuchen, waarbij talrijke zelfgebakken taarten konden worden geproefd.

Met 105 deelnemers was het Goethe-Institut aan de Amsterdamse Herengracht helemaal vol. Dirk Klein, de voorzitter van de congrescommissie, telde ook nieuwe bezoekers van het NCD dat al tientallen jaren leraren Duits bijeenbrengt en inspireert. Het mini-NCD is een eendaagse conferentie als opmaat naar het grote, tweedaagse Nationaal Congres Duits dat te Lunteren op 15 en 16 maart 2019 plaatsvindt. Het grote congres bestaat al tientallen jaren, het mini-NCD vond voor de vierde keer plaats.

http://www.nationaalcongresduits.nl

Een ogenblik geduld...
Click here to revoke the Cookie consent