Roze boeken

Na vragen over het onderwerp, signaalwoorden, tekstverbanden en hoofgedachte moeten ze een column schrijven als reactie op het essay. Er zijn leerlingen die het zo’n rotonderwerp vinden dat ze vragen of het ook mag gaan over ‘het onderwijssysteem’ – een bekend favoriet onderwerp van mevrouw Westerbeek. Andere leerlingen slaan aan het schrijven en vinden dat het aan sociale media ligt. ‘Daar worden we lui van.’ Best veel leerlingen vinden het geen probleem dat jongeren niet meer lezen (‘Je kunt op zoveel andere manieren verhalen tot je nemen’).

Kap met die
rare seks na
bladzij 250!

En dan is er Maartje*. Ze schrijft:

‘Excuses voor de slechte zinsopbouw en matige grammatica, dit is op te weinig slaap en een half ontbijt en onder tijdsdruk geschreven. Mijn kast staat vol met boeken met kleurrijke kaften met tekeningen van meisjes en jongens die hand in hand lopen. Ik doe niets liever dan dat ik een dag onderuitgezakt wegdwaal in een verhaal van twee vijanden die langzaamaan verliefd worden. Maar volgens elk elitair persoon zijn mijn boeken slecht geschreven en zijn het clichéverhalen waar je niks van leert. Dus pak ik zo’n literair hoogstaand boek uit de kast, ‘lezen voor de lijst niveau 4’. De eerste 100 pagina’s zijn langzaam, dus ik bijt me door dat stuk heen. Pagina 150, nu wordt het best leuk, ik begrijp het verhaal en wil graag weten hoe het eindigt. En dan rond pagina 250 komt die ellendige dodelijke plottwist die op de een of andere manier altijd in een Nederlands literair boek moet zitten. De hoofdpersoon vermoordt zijn vrouw waarna die seks heeft met het dode lichaam. Ik sla het boek dicht en besluit om weer een boek met roze kaft uit mijn kast te trekken. Het verhaal is cliché, na een ruzie in de regen maken de hoofdpersonen het goed waarna ze lang en gelukkig leven. Misschien is die kleurrijke boekenwereld naïef en geen weerspiegeling van het echte leven. Maar als kannibalisme, seks met dieren en necrofilie dat wel zijn, dan ga ik terug naar mijn roze boeken waar de jongen en het meisje aan het eind van het verhaal weer bij elkaar komen.’

Of dit de oplossing voor de leescrisis onder jongeren in zich draagt? Het is in elk geval een verfrissend perspectief. Nederlandse schrijvers: doe je best en haal de rozeboekenliefhebbers terug! Kappen met die rare seks na bladzij 250! En leraren Nederlands: stel eens een lijstje samen van boeken die eindigen op een roze wolk.

* Haar echte naam, geciteerd met haar instemming.

Karin Westerbeek is raadsadviseur van de Onderwijsraad en leraar Nederlands in het vo. Meer columns?

Dit artikel verscheen in Didactief, november 2023.

Verder lezen

1 We verpesten het leesplezier