Nieuw leren, oud inspecteren

De belijdende leden van het kerkgenootschap krijgen een zalige blik in de ogen, als een brave katholiek die net de zegen van de nieuwe paus heeft gekregen; de tegenstanders vertonen een afschuwreactie, alsof ze zojuist door de duivel zijn besprongen.

Onder de eerste categorie vinden we opvallend veel van de nieuwe hbo-lectoren, een gilde dat zich tot nu toe nog niet bepaald onderscheidt door het produceren van zinvolle wetenschappelijke publicaties. De tweede categorie omvat nogal wat gerenommeerde namen, van wie sommigen nog enige aarzeling hebben om hun dédain in het openbaar tentoon te spreiden. Persoonlijk ben ik geneigd de prijs voor de beste publicatie over het nieuwe leren toe te kennen te kennen aan Piet Gerbrandy in De Groene Amsterdammer. Een mooi intellectueel verhaal. Piet gaat wel ver, want volgens Piet gaan we met het nieuwe leren naar het stenen tijdperk. Zelfs zijn geestverwanten vinden dat iets overdreven. Velen denken dat er rond de vroege middeleeuwen toch een keerpunt in zicht zal komen.

Ik verbaas me nogal over die drukte rond het nieuwe leren en wel om twee redenen. Ten eerste is wel duidelijk dat het hier om een lichtelijk uit de hand gelopen marketingtruc van een paar onderwijsondersteunende instellingen gaat. Je lanceert het nieuwe schoonmaakmiddel en prijst het aan. Je verwacht natuurlijk niet dat de consument er ook nog intrapt. Ten tweede weet ik dat we een inspectie hebben die toeziet op de kwaliteit van het onderwijs. Dat geeft een gerust gevoel als er weer eens gekke dingen in het onderwijs gebeuren. Heel lang hoorde je niets van de inspectie over het nieuwe leren, geen lof en geen blaam. Mijn geduld werd ernstig op de proef gesteld. Maar in augustus kwam er duidelijkheid. Een flink aantal van de Iederwijsscholen kreeg een negatief oordeel en moet zelfs worden gesloten. De vraag is nu hoe het oordeel zal zijn over de vele andere scholen die varianten van het nieuwe leren hebben ingevoerd. Waar wordt de grens getrokken tussen wat aanvaardbaar is en wat over de schreef gaat? Het gebruik van twee greintjes gezond verstand had al dit gedoe kunnen voorkomen. Waarom niet op beperkte schaal een paar jaar geëxperimenteerd met nieuwe concepten rond het onderwijs, met een goede evaluatie om zo de waarde van het nieuwe leren te bepalen, in plaats van met tientallen scholen tegelijk een ongewisse en onbeproefde onderwijsvisie in te voeren, met grote risico's. Wil het onderwijs zo zijn eigen parlementaire enquête afdwingen?

Ik ben voorlopig weer erg blij met de inspectie. Zij houdt vast aan het oude inspecteren. Dat kan een hele generatie kinderen redden.