Neppers

Het verstandig kiezen van thema's waaraan je wel of niet aandacht wilt en kunt besteden, is een kwaliteit waar bestuurders van onderwijsinstellingen over moeten beschikken. Bij beperkte tijd en middelen kun je niet op allerlei gedoe serieus ingaan.

Je zou verwachten dat vragen van de rijksoverheid, waar het onderwijsbeleid namens ons allen wordt ingezet, zwaar wegen. Vaak is echter het tegenovergestelde het geval. Scholen bekijken juist vragen van het Rijk met argwaan. Ik heb daar wel begrip voor, want onder de thema's die onze bestuurders aan het onderwijs aanreiken, zitten flink wat neppers. Onderwerpen waar de overheid zelf ook niet echt voor wil gaan.

Twee van die neppers kregen dit najaar extra aandacht. Het gaat om de op zich belangrijke thema's burgerschap en maatschappelijke stages, beide bedoeld om jongeren te leren functioneren in een democratische gemeenschap. Een aantal jaren geleden werden ze met veel politieke bravoure op de agenda gezet. De maatschappelijke stages leken echt iets te gaan worden en voor burgerschap was er veel enthousiasme. Maar het waren inzakkende puddingen. De stages werden steeds meer uitgekleed: ze komen er nu vaak op neer dat een jongere een paar keer meeloopt met de koffiejuf in het dienstencentrum of zijn ouders een beetje helpt. Het CDA blijft niettemin roepen dat de stages absoluut moeten blijven.

Aan burgerschap werd de laatste jaren in de politiek helemaal geen aandacht meer besteed. Het komt niet eens meer voor op het lijstje onderwerpen op de website van OCW. De Onderwijsraad heeft er in september weer eens aandacht voor gevraagd. Dat doet de Raad hardnekkig om de paar jaar, maar de politiek blijft niet thuis geven. Het voorbereiden van jongeren op hun plaats in de samenleving blijft een zaak van mooie woorden, maar het mag geen geld en geen inspanning kosten.

Maatschappelijke stages en burgerschap zijn niet de enige neppers in het landelijk beleid. Er zijn er meer. Aan onderwijsmensen die moeite hebben om uit te vinden wanneer de regering een nepper op hen loslaat, kan ik wel een tip geven hoe die te herkennen. Als:

- het beleidsonderwerp concreet niet veel voorstelt, maar wel met veel opgezwollen taal wordt gepresenteerd,

- er geen stevige ondersteuning wordt geboden,

- er geen serieuze evaluaties aan het onderwerp worden gekoppeld,

kun je er zeker van zijn dat je met een nepper te maken hebt. Het thema kan dan wel belangrijk zijn, maar reken niet op de overheid.