Stilte graag!

Bij het kennismakingsgesprek had ik meteen duidelijk laten merken dat ik vol plannen en ideeën zat die ik de komende weken wilde uitvoeren. Ik wilde direct de theorie van de opleiding toepassen om tijdens mijn stage de kinderen extra veel te leren, uitstapjes te maken en projecten op te zetten.

Door mijn enthousiasme zette ik veel te hoog in; 's middags was mijn eerste rekenlesje al een feit. Oeps, ik werd keihard met mijn neus op de feiten gedrukt! Lesgeven aan kinderen was niet zo makkelijk als het leek. Hoe leer je 26 kinderen digitaal klokkijken als ze niet eens twee minuten stil kunnen zitten? En wat een gedoe wanneer de klokken uitgedeeld en opgehaald moesten worden! Waarom lukte dat de juf wel en mij niet?

Weken heb ik met deze vragen geworsteld, mijn eerdere plannen moesten wijken voor een nieuw doel; het creëren van rust en ruimte om de kinderen wat te leren. Om me heen vroeg ik naar tips, maar volgens velen lag het aan dat stukje "ervaring". Ervaring?! Daar had ik op dat moment nog helemaal niks aan, er moest toch een snellere manier zijn?

Ik besloot zelf de touwtjes in handen te nemen en op onderzoek uit te gaan. Vanuit de Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs mogen we een aantal onderwijskundige activiteiten ondernemen op de stage. Op deze manier leren we niet alleen onderwijs te verzorgen, maar ook te ontwerpen, onderzoeken en adviseren. Ik besloot onderzoek te doen naar het principe " orde houden" . Dit deed ik door zowel mijn stagebegeleidster (al jaren ervaren juf in het onderwijs, elke week van dinsdag tot donderdag) als de duo-leerkracht van de maandag (24 jaar en net van de pabo) te observeren op orde houden en de uitkomsten met elkaar te vergelijken.

Ik stelde aan de hand van literatuur en theorie uit de lessen een lijst op. Deze bevatte punten en handelingen die gunstig zouden zijn voor het orde houden tijdens de les, zoals het opleggen van sancties, het belonen van goed gedrag, wachten op stilte en het gebruik van het stopteken.

Tijdens een rekenles observeerde ik hoe de twee leerkrachten scoorden op de verschillende punten. En wat bleek?! De duo-leerkracht gebruikte het aangeraden stopteken, wachtte keurig op stilte en legde op het juiste moment sancties op. En toch werkte het minder goed!

Ik besprak de uitkomsten met mijn stage-begeleidster en zij gaf stralend aan dat zij de regels inderdaad niet zo nauw meer volgde. Daaraan voegde zij toe dat het dan misschien tóch aan het stukje ervaring lag. Na jaren in het onderwijs had zij geleerd dat die regels niet zo nauw opgevolgd hoefden te worden als ons wordt aangeleerd.

Het is de kunst te ontdekken wat je als leerkracht wel en niet kan maken, wat jouw groep wel en niet aankan en met gebruik van je ervaring je gedrag hierop aan te passen. Dit komt niet vanzelf...helaas.

Toch blijven oefenen op mijn stage, ervaring opdoen en eerst nog even de aangeleerde regels opvolgen. Hopelijk ontwikkel ik dan vanzelf dat stukje ervaring en lukt het mij zelfs zonder stopteken de kinderen stil te krijgen.

Kitty Beem is studente Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs in Utrecht.