Het verschil in schoolprestaties in vakken als wis- en natuurkunde tussen meisjes en jongens ontstaat niet door een verschil in cognitief vermogen, maar door een verschil in zelfbeeld. Meisjes hebben een lager beeld van hun eigen kunnen dan jongens. Boltjes: ‘Als meisjes een zeven halen voor wiskunde denken ze: “Ik begrijp het eigenlijk niet”. Jongens vinden dat ze bij dezelfde zeven een wiskundeknobbel hebben.’ Het traditionele onderwijs bevestigt dat beeld door meisjes lager te beoordelen. Bovendien stuiten meisjes op onvoldoende uitleg van begrippen in de bètalessen.
Met een andere manier van lesgeven, een manier die aansluit bij de wijze waarop meisjes leren, kan die ongelijkheid worden weggenomen. Dat nieuwe lesgeven bestaat uit werken met voorbeelden. Bij deze nieuwe, klassikaal toepasbare, methode gaat het om de vragen van de leerlingen en worden de begrippen met concrete voorbeelden uitgelegd. Boltjes: ‘Voorbeeldgestuurd onderwijs komt geloofwaardiger over en biedt meer zekerheid, omdat het uitgaat van de onzekerheid van de leerling. Daar voelen meisjes zich beter bij. En jongens ook. In het onderwijs is bij het nieuwe leren een overgang merkbaar van “de leraar vertelt” naar “de leerling vraagt”.’ Voorbeelden van vormen van het nieuwe leren zijn projectonderwijs, probleemgestuurd onderwijs en competentiegericht onderwijs. Deze vormen van onderwijs zijn niet in klassikaal gebonden onderwijs te gebruiken.
‘Voorbeeldgestuurd onderwijs is echter wel klassikaal toepasbaar en benut tevens de voordelen van het nieuwe leren’, aldus Boltjes. Meisjes hebben een grotere waardering voor voorbeeldgestuurde lessen. Jongens ook, maar minder dan de meisjes. ‘De beoordeling van beide stijgt tot een gelijkwaardig niveau, zodat het oorspronkelijke verschil verdwenen is. Iedereen gaat dus vooruit bij gebruik van voorbeeldgestuurd onderwijs. ‘Als je uitgaat van meervoudige intelligenties, dan gebruikt het traditionele onderwijs bij exacte vakken vooral de cognitieve intelligenties. Voorbeeldgestuurd onderwijs benut veel meer de emotionele en sociale intelligentie. Je doet jezelf te kort als je die intelligentie niet optimaal benut. Meisjes kunnen niet zonder, en jongens met hun aangeleerde bravoure ook niet.’
Boltjes is ervan overtuigd dat de exacte vakken met de nieuwe lesmethode ook voor meisjes interessant worden. ‘Voorbeeldgestuurd onderwijs is een methode die bij iedere informatieoverdracht gebruikt kan worden, zowel binnen als buiten het reguliere onderwijs. Leren wordt nooit ingewikkelder dan het begrijpen van voorbeelden uit het dagelijks leven.’
E.G. Boltjes, Voorbeeldig onderwijs. Voorbeeldgestuurd onderwijs een opstap naar abstract denken, vooral voor meisjes. Proefschrift Universiteit Maastricht, 2004. Zie ook http://www.voorbeeldgestuurdonderwijs. nl
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
