Recensies

Pedagogiek

Anouke Bakx brengt in De pedagogisch sensitieve leraar, dat volgende maand verschijnt, twee schijnbaar tegengestelde werelden bij elkaar: die van het opbrengstgericht werken en van de positieve mindset.

In de eerste hoofdstukken gaat Bakx uitgebreid in op opbrengst- en handelingsgericht werken. Ze lijkt goed te hebben geluisterd naar wat het ministerie en departement willen, en verwijst daar ook geregeld naar: ‘Ben jij die lerende leraar over wie onze minister het heeft?’ Uitgebreid gaat ze in op het stellen van doelen, het maken van groepsplannen, de verhouding tussen structuur en autonomie in de klas.

Maar Bakx luistert ook goed naar de stem van de leerlingen, en die weegt voor haar minstens zo zwaar als die van onderwijscoryfeeën als Hattie en Marzano. Onderwijs is geen invuloefening: als de leerling dít, dan moet de leraar dát. Nee, luister naar elkaar en kijk goed.

Met name beginnende leraren vinden in De pedagogisch sensitieve leraar een staalkaart aan methodieken om de communicatie met leerlingen en collega’s te verbeteren. De kern is voor Bakx ‘to prosper’: onderwijs (en iedereen die daarbij betrokken is) moet bloeien. Uitgebreid citeert ze Noble en McGrath die met prosper doelen op een combinatie van aandacht voor een Positieve mindset, Relaties, Opbrengsten, Sterke punten van leerling of leraar, Purpose (doel), Engagement en een Resilient mindset (veerkracht). Een positieve benadering van onderwijs kortom, met aandacht voor cognitieve en sociale opbrengsten.

Het boek is weinig zorgvuldig geredigeerd en hier en daar warrig. Maar het is gelukkig ook niet bedoeld om van A tot Z te lezen. Beginners zullen er een rijkdom van tips in vinden die het zeker de moeite waard maken. Bakx zet de lezer vooral aan het denken. Wat wil je bereiken met je leerlingen en hoe doe je dat op een pedagogisch veilige manier?

Anouke Bakx, De pedagogisch sensitieve leraar. Werken aan brede opbrengsten. Bussum: Uitgeverij Coutinho, 2015. € 22,50.

Deze recensie verscheen in Didactief, maart 2015.