Een volle lesdag met vergaderingen en stapels nakijkwerk: soms leef je als leraar in de waan van de dag. Er is weinig tijd om te reflecteren en je onderwijs te verbeteren. Om daar toch aan toe te komen, kun je een nascholingstraject volgen bij een Academische Opleidingsschool (AOS) waarin je leert onderzoek te doen. Worden leraren hierdoor daadwerkelijk beter in hun vak? En wat levert het op voor de school?
Om dat te achterhalen, volgde promovendus Kitty Leuverink gedurende vijf jaar 102 leraren van 27 vo-scholen die deelnamen aan zo’n traject op een AOS in Brabant. De leraren ontwikkelden bijvoorbeeld een curriculum voor wetenschapslessen of onderzochten formatief toetsen bij Spaans. Leuverink interviewde en observeerde hen in de les en nam vragenlijsten en toetsen af. De docent-onderzoekers bleken gemotiveerder om nieuwe lesideeën uit te proberen en keken kritischer naar hun onderwijs. Ook waren ze na de opleiding iets beter in het creëren van een veilige leeromgeving en het activeren van de klas, doordat zij signalen van leerlingen beter oppikten.
Aan het einde van het schooljaar zeggen de docent-onderzoekers meer plezier te ervaren in lesgeven. Ook vinden zij dat de onderzoekscultuur op school in beweging komt, doordat de directie onderzoeksresultaten gebruikt bij beleid en collega’s vaker op lessen reflecteren.
Leuverinks advies aan OCW is dan ook om dit soort nascholing te (blijven) subsidiëren. Ook voor leraren heeft ze tips op basis van successen in haar onderzoek: zo kun je het beste onderzoek doen naar een praktijkprobleem dat je zelf ervaart. Zorg er wel voor dat dit thema aansluit bij de visie van de school, zodat je bijdraagt aan schoolontwikkeling. Een onderzoeksagenda met speerpunten kan hierbij helpen. Wees ook niet de enige die onderzoek doet op school. Met een maatje kun je ervaringen en feedback uitwisselen.
Kitty Leuverink, Teacher Research in Secondary Education. Proefschrift Universiteit van Tilburg, 2019.
Dit artikel verscheen in Didactief, mei 2020.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
