Internet tijdens examens? Dat zet toch de deur wagenwijd open voor fraude? Nee, zeggen experts in Noorwegen, waar vanaf komend schooljaar internetgebruik is toegestaan bij zeven examenvakken (vergelijkbaar met havo/vwo-niveau). In vakken als politiek en mensenrechten, en media- en informatiewetenschap is het kritische gebruik van bronnen een belangrijke vaardigheid. De leerlingen bepalen zelf of ze internet gebruiken: de vraagstelling is zo dat dit niet per se nodig is.
Bij politiek en mensenrechten moeten leerlingen bijvoorbeeld bespreken welke uitdagingen een internationaal vraagstuk oplevert voor landen en andere betrokken partijen (waarbij ze zelf het vraagstuk kunnen kiezen). Op internet kunnen ze dan voorbeelden verzamelen. Critici vrezen dat de nieuwe aanpak zal leiden tot het wegsurfen van kostbare examentijd en in het ergste geval tot fraude en plagiaat: via internet kunnen de leerlingen immers ook met anderen communiceren of tekstfragmenten knippen en plakken. Dit is dan ook niet toegestaan, op straffe van uitsluiting van het examen of puntenverlies.
Internetgebruik tijdens toetsen kan wel degelijk werken, bleek tijdens pilotstudies op 56 scholen tussen 2012 en 2015. Naast goede technische voorzieningen (zoals een antiplagiaatprogramma) hebben leerlingen dan een goede voorbereiding nodig: zij moeten leren bronnen te selecteren en gebruiken. Uit de pilotstudies bleek dat fraude of plagiaat niet vaker voorkwam dan bij reguliere examens. Ook waren er geen leerlinggroepen die extra profiteerden of juist nadeel hadden van de aanpassing.
Opvallend was wel dat veel leerlingen terughoudend bleven in hoe uitgebreid ze zochten op internet, deels uit tijdoverwegingen, maar ook uit onzekerheid over de grens met fraude en plagiaat. Ruim de helft van de leerlingen was niettemin positief over internetgebruik tijdens het examen. Docenten waren iets minder lovend: zij zagen dat de jongeren kansen lieten liggen en weinig zochten buiten vertrouwde websites. Ook mochten de jongeren soms wel kritischer zijn, vonden ze, iets wat de docenten willen meenemen in de toekomstige examenvoorbereiding.
Kristine Rubilar e.a., Evaluering av forsøk med tilgang til internet på eksamen 2014-2015. Sluttrapport. Udir, Oslo, 2016.
Dit artikel verscheen in de rubriek kort onderzoek in Didactief, mei 2018
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven