Marwa Benhari is zo’n jongere die in je hoofd blijft zitten. Net 17 jaar en zo te horen nergens bang voor. ‘Mag ik nog wat feedback geven aan MBO Talent?’ vraagt ze aan projectleider Jasmijn Verhulst. Het is donderdagavond 2 december en we zitten in het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). ‘Ik zou graag meer tijd hebben gehad. Nu heb ik alleen kunnen horen wat er in mijn eigen groepje is ontwikkeld, maar ik had ook graag bij de anderen meegekeken.’
‘Ik ontmoet mensen
van allerlei afkomst
en opleidingen’
Marwa is eerstejaars sociaal werk aan ROC Tilburg en komt zes weken lang wekelijks naar Den Haag voor een project van Stichting MBO Talent. In groepjes ontwikkelen 21 jonge mbo’ers er oplossingen voor een beleidsvraagstuk van SZW, in dit geval hoe jongeren te informeren over hun rechten bij een oproepcontract. Vanavond hebben ze hun idee voor het eerst gepresenteerd, in verband met corona in twee aparte zalen aan de helft van de groep, vandaar Marwa’s feedback.
Met in het midden Thijs Dekker en rechts Wahaj Ghani
Haar docent vroeg Marwa te solliciteren. ‘Een supervette kans’ die ze met twee handen aanpakte, ‘om te bewijzen dat mbo’ers ook hartstikke veel kunnen’. Wat ze niet in haar motivatiebrief schreef, was een negatieve ervaring die ze als basisschoolleerling opdeed maar die haar wel áánzette: ‘Ik deed mee aan voorleeswedstrijden, tot aan provinciaal niveau, maar kreeg daar op een gegeven moment van iemand te horen “dat ik toch nergens zou komen, met mijn afkomst (Marokkaans, derde generatie), uit een achterstandswijk en met een hoofddoek”. Die uitspraak heeft me zo geraakt dat ik juist dacht: ik wil dat mijn leven betekenis heeft.’ Ze is goed op weg: ze richtte met leeftijdgenoten een jeugdraad op in haar wijk in Tilburg en doet veel vrijwilligerswerk. Later wil ze criminologie studeren.
Bij de MBO Talent Challenge (zie kader) ging er voor Marwa een wereld open. ‘Op het mbo gaan we goed met elkaar om, maar er ontstaan toch vanzelf gelijksoortige groepjes. Hier ontmoet ik mensen van allerlei afkomst en opleidingen. Ik heb zo veel toffe mensen leren kennen!’
Mentor en trainingDe deelnemers aan de MBO Talent Challenge hebben een ambtenaar van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid als mentor, met wie ze persoonlijke ontwikkeldoelen kunnen bespreken. Ook krijgen ze trainingen van Stichting MBO Talent, die zich inzet voor ontwikkelkansen voor praktisch opgeleiden. |
Vanavond hebben de deelnemers geoefend met feedback geven en ontvangen na een korte workshop door projectleider Verhulst. Die les is goed bij Marwa geland. Ieder groepje heeft ook een coach, een vrijwilliger via Stichting MBO Talent. Wahaj Ghani (19) bijvoorbeeld, eerstejaars technische bestuurskunde aan de TU Delft. Hij inventariseert vanavond de vragen in zijn groepje, voordat ze een presentatie geven over hun oplossing, en hij controleert of iedereen weet wat hij moet doen. Zelf is hij stapelaar (mavo, havo, vwo). Hij stoorde zich vroeger al aan verschillen tussen de niveaustromen: ‘Leeftijdsgenoten op het vwo gingen overal heen met school, maar mavo- of havo-leerlingen kwamen nergens!’ MBO Talent biedt als het ware een inhaalslag. Ghani is ook politiek actief in Spijkenisse, waar hij Jong Nissewaard oprichtte en in het buurthuis meehelpt, zo kwam hij in contact met dit project.
Voor coach Yanna Hoek is MBO Talent juist een soort reality check. Ze studeerde criminologie en leefde veelal in haar eigen bubbel, beseft ze nu. Ook beleidseconoom Sam van Dijck, die vanuit SZW bij het project is betrokken, gebruikt dat beeld: ‘We zitten op een ministerie met allemaal hoogopgeleiden in een bubbel; het is indrukwekkend met welke frisse goede ideeën deze jongeren komen.’ Dit project bewijst hoe gek het eigenlijk is, zegt hij, ‘dat honoursprogramma’s die voor vwo’ers normaal zijn, voor mbo’ers ontbreken.’
‘Weet jij wat je tekent?’ Arman Salehi heeft de domeinnaam van zijn gelijknamige website alvast gekocht. Mocht SZW straks de oplossing van zíjn groepje verkiezen, dan is hij voorbereid. Hij studeert webdesign aan ROC Amstelland in Amstelveen en zijn website ziet er professioneel uit. In zijn groepje hebben ze ook nagedacht over hoe ze oproepkrachten naar die website krijgen: bij hun contracten krijgen ze een flyer van SZW uitgereikt met een QR-code naar de site (‘net als de formulieren voor de loonheffingskorting, dat is ook verplicht’, volgens het groepje). Op de site moeten ook korte instructievideo’s komen met visuele uitleg (want niet alle oproepkrachten zijn even leesvaardig in het Nederlands) en een voorbeeldbrief voor de werkgever die werknemers kunnen downloaden.
Links Arman Salehi, midden Marwa Benhari en rechts coach Yanna Hoek.
Een ander groepje heeft een soort laagdrempelige Wikipedia bedacht. Wie op de site over moeilijke woorden heen gaat met de muis, ziet automatisch uitleg omhoog poppen. De bedenkers willen aandacht vragen voor de tool via sociale media en via lessen burgerschap op school. Ze leiden hun oplossing vanavond in met een kort toneelstukje. De stevige, blonde Thijs Dekker (18) doet alsof hij Hodan telefoneert: ‘Er is iemand ziek geworden, Hodan, over een halfuur moet je hier zijn om in te vallen!’ Hodan, met lange blauwe hoofddoek, ook een mobieltje aan haar oor, speelt dat ze in paniek raakt: ze heeft helemaal geen tijd vanmiddag, maar wat moet ze zeggen tegen deze bazige werkgever? Wat zijn haar rechten als oproepkracht?
Het presenteren aan elkaar, luisteren, feedback geven, het zijn belangrijke vaardigheden, ook in het mbo, legt Verhulst uit. ‘We willen met dit soort projecten de waardering voor praktische beroepen stimuleren, maar ook laten zien hoe belangrijk vakoverstijgende vaardigheden zijn. Banen veranderen en ook mbo’ers moeten we daarop voorbereiden.’
‘Frisse ideeën
in bubbel van
hoogopgeleiden’
Het gaat de groep van Thijs goed af. Hij doet dezelfde opleiding als Marwa en wil later graag met vluchtelingen of drugsverslaafden werken. Zijn belangrijkste les van dit project: ‘Er zit meer achter SZW dan je op tv ziet. Ik kom uit Goirle, een dorpje bij Tilburg. Het grootste gebouw dat ik ooit gezien had, was Westpoint (flatcomplex in Tilburg met hoge woontoren, red.). Het is hier wel drie keer zo groot en het zit vol met mensen die allemaal voor de minister werken.’ Als mbo’er voelt hij zich meer gezien: ‘Als je in Tilburg zegt dat je op de Rooi Pannen zit, denken mensen al snel: met hem kan ik beter niet omgaan. “ROC” klinkt al beter, maar aan dit project ontleen ik zeker extra zelfvertrouwen.’ Tijdens de afsluitende bijeenkomst van de MBO Talent Challenge ontvangen alle deelnemers naast een persoonlijk praatje een deelnamebewijs en talentbewijs waarin hun beste skills nog eens benoemd worden. Directeur generaal Stan Kaatee van SZW belooft dat de oplossingen van de mbo’ers gepresenteerd zullen worden bij het FNV, een eerste stap tot uitvoering hopen onder anderen Marwa, Thijs, Arman en Hodan.
Dit artikel verscheen in Didactief, januari/februari 2022.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
