Onderzoek

Jongeren hebben weinig gemengde vriendschappen

Scholen zijn steeds meer etnisch divers, maar toch blijkt dat relatief weinig vriendschappen tussen leerlingen van verschillende afkomst tot gevolg te hebben. Bij het sluiten van vriendschappen kiezen jongeren nog altijd vaker voor klasgenoten van dezelfde etnische afkomst. Sociologe Sanne Smith wilde weten hoe dat komt en wijdde er haar proefschrift aan.
Ze verzamelde data van zo'n 18.000 veertienjarigen uit 900 klassen in Nederland, Engeland, Duitsland en Zweden.

Het idee dat culturele of socio-economische verschillen interetnische vriendschappen in de weg staan, kon Smith op basis van haar onderzoek niet bevestigen. Binnen de klassen bleken die verschillen namelijk helemaal niet zo groot te zijn: opvattingen over bijvoorbeeld een onderwerp als abortus lagen in de meeste groepen niet ver uit elkaar.

Wat wel van invloed bleek te zijn op het al dan niet sluiten van interetnische vriendschappen, was het gedrag van ouders. Als ouders weinig of geen vrienden van een andere afkomst hebben, geldt dat voor hun kinderen vaak ook. Verder bleek dat jongeren er minder interetnische vriendschappen op nahouden als hun ouders het belangrijk vinden om etnische tradities te behouden.

Iets anders wat Smith ontdekte, was dat allochtonen en autochtonen anders reageren op etnisch gemengde klassen. Allochtonen blijken vriendschappen binnen dezelfde etnische groep te sluiten zodra zij de mogelijkheid daartoe hebben. Autochtonen gaan vooral vriendschappen binnen hun eigen groep aan als allochtonen een eenheid vormen, bijvoorbeeld als alle allochtone klasgenoten dezelfde achtergrond hebben.

Interetnisch contact is belangrijk, stelt Smith, omdat het kan bijdragen aan maatschappelijk succes en integratie. Volgens haar zou het daarom goed zijn als scholen meer doen om interetnische vriendschappen te stimuleren: 'Scholen zouden meer aandacht kunnen besteden aan sociale vaardigheden op school, zodat jongeren van verschillende etnische groepen meer open staan voor elkaar', aldus de sociologe.

Meer weten? Het proefschrift van Smith, Ethnic Segregation in Friendship Networks Studies of its Determinants in English, German, Dutch, and Swedish School Classes, is hier te downloaden.

Tekst: Jessie van den Broek

23 juli 2015