Onderzoek

Een bredere blik

Tekst Masja Lebouille
Gepubliceerd op 11-02-2021 Gewijzigd op 11-02-2021
Beeld Joost Bataille
Buitenschoolse kennis van leerlingen inzetten in je onderwijs: het helpt je een brug te slaan tussen school en thuis. Onderzoek wijst uit dat je zo de sociale en persoonlijke ontwikkeling van leerlingen een impuls kunt geven.

Je les verrijken met buitenschoolse kennis van leerlingen: wie wil dat nou niet? Toch kan het lastig zijn om aandacht te geven aan de inbreng van kinderen. Het vraagt flexibiliteit, openheid en vertrouwen om je eigen planning los te laten en een stapje terug te doen. Onderzoekers van de UvA verzamelden samen met dertien leerkrachten van twee Amsterdamse schoolbesturen good practices over hoe je verborgen kennisbronnen van kinderen ontdekt, ze optimaal benut en wat het oplevert. Zo zullen je leerlingen meer zelfvertrouwen ontwikkelen als je hen een podium geeft om (verborgen) talenten te laten zien. En door regelmatig met elkaar te praten over het buitenschoolse leven, gaan leerlingen elkaar beter begrijpen. Ook leerkrachten worden er blij van. Ze merken dat de relatie met leerlingen én ouders beter wordt als je aandacht hebt voor hun interesses en gebruiken.

De onderzoekers zagen dat leraren hun leerlingen beter leerden kennen door hen een zelfportret te laten tekenen of slim aansloten bij de interesses van de kinderen door ze tijdens taal Fortnite-personages te laten beschrijven. Soms gaven ze leerlingen met een speciaal talent een bijpassende rol. Een leerling die vloeiend Engels spreekt, kan jou tijdens de Engelse les bijvoorbeeld assisteren.

Ontroerend is het verhaal van Guo, een kleuter die thuis geen Nederlands spreekt en weinig aansluiting vindt in de groep. Maar als hij onderweg naar het park opeens de functies van alle putten kan benoemen: ‘vuil water, regenwater, brandkraan’, is de interesse gewekt. De klas gaat om een put zitten en Guo vertelt over het riool en de waterzuivering. De kinderen én leerkracht zijn een en al oor en Guo glimt.

Maar er bleken ook valkuilen te zijn. Vergeet door al die aandacht voor culturele achtergronden bijvoorbeeld niet te benadrukken hoeveel gemeenschappelijks de leerlingen hebben, waarschuwen de onderzoekers. En pas op voor de folkloristische benadering van cultuur. Dat is meer dan ‘eten, dansen en muziek’.  

De good practices staan beschreven in een praktisch handboek, met lijstjes en tabellen met handvatten waar je zo mee aan de slag wilt. Handig, als je tussen de bedrijven door even snel een les moet voorbereiden. Wie dit boek leest, krijgt zin om met leerlingen aan de slag te gaan. 

Gebruik maken van de buitenschoolse kennisbronnen van leerlingen, Praktijkboek is een product van de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA) en kwam tot stand in samenwerking met dertien leerkrachten van acht scholen van de besturen ASKO en Zonova (voorheen Sirius). Het project werd gefinancierd door de NRO (projectnummer 40.5.18500.008). Lees meer over het onderzoek in het artikel ‘Buitenschoolse kennis maakt je les rijker’.



Benieuwd naar het praktijkboek? Didactief mag drie exemplaren weggeven. Vul het formulier in en win! www.didactiefonline.nl/winnen 

Of download de pdf. 

 

Meer Didactief-artikelen lezen? Neem een abonnement en betaal het eerste jaar slechts € 48,50 voor 10 nummers en online toegang tot alle artikelen vanaf 2003. 

 

Verder lezen

1 Buitenschoolse kennis maakt je les rijker

Click here to revoke the Cookie consent