BNN hing veertig onbemande camera's op in het Jan Arentsz College in Alkmaar. De twee laatste maanden voor de zomervakantie 2013 werden de leerlingen en de docenten intensief gevolgd. Uit de beelden zijn zes afleveringen van vijfenveertig minuten gemaakt. In de eerste aflevering volgen we een 4-havo klas: er wordt ingezoomd op de problemen van de ongemotiveerde Matthijs en op de strijd van Isabelle om over te gaan naar 5havo. We zien de talloze gesprekken met mentoren, de vergaderingen en ook de gesprekken tussen de leerlingen zelf; zelfs van de gesprekken op Whatsapp wordt verslag uit gebracht.
Direct na de serie volgde een liveshow gepresenteerd door Patrick Lodiers. Leraren en scholieren van een school uit Den Bosch reageerden op de serie en gingen met elkaar in discussie. Ook lerarenopleider Harry Westenberg en onderwijskundige Wiel Veugelers leverden commentaar op de aflevering.
De School heeft de gemoederen flink losgemaakt: de een na de andere reactie kwam op Twitter. In de reacties overheerst erkenning en grote waardering voor de docenten. Onderwijslab reageert: 'Voor buitenstaanders die niet snappen waarom de werkdruk op het voortgezet onderwijs zo groot is, kijk eens naar #deschool op BNN.' Onderwijsjournalist Ronald Buitelaar: 'Weliswaar ingedikt, maar realistisch beeld waar menigeen die VO wereld niet kent waarschijnlijk met verbazing naar gekeken heeft #deschool'.
Er waren ook kritische twitteraars: 'Door die montage lijkt het wel op constante chaos, is dat echt de realiteit? Kan het me niet voorstellen! #deschool'. Ook docent Arjen van der Meij twijfelt: 'Twijfel, twijfel, twijfel bij #deschool. Zo'n jongen, Matthijs, moet je die zo laten zien. Ik vind van niet.'
Sommige twitteraars noemden het moedig om de gang van zaken in je eigen school zo te laten filmen. Directeur Bruinzeel van het Jan Arentsz heeft naar eigen zeggen ingestemd om te laten zien dat een school geen fabriek is. 'We doen mee omdat de documentaire op een positieve manier de bijzondere wereld van een middelbare school in beeld brengt. Onze leerlingen staan voor alle leerlingen in Nederland. Ze schommelen tussen jeugd en volwassenheid. De laatste tien jaar praat de politiek uitsluitend over onderwijs in termen van targets, prestaties halen. Het wordt gezien als een bedrijfstak. Maar een school is een andere wereld.' (BNN) Het beeld dat uit de aflevering oprijst is vooral dat van drukke leerlingen constant in de weer met telefoons en daarbij het eindeloos geduld van de leraren.
Van te voren werden veel kritische vragen gestellen bij het plan van BNN en de vragen blijven staan: mag je leerlingen wel zo in beeld brengen? Is het realistisch? Zijn de docenten en de leerlingen niet te camerabewust? De school heeft een strak contract opgesteld: elk beeld moet worden goedgekeurd voor uitzending. Er is veel tijd gestoken in begeleiding: de hoofdpersonen hebben met een psycholoog gesproken, de deelnemers kregen mediatraining en kregen het advies om hun Facebook account af te schermen. Bruno Felix van producent Submarine stelt zelf al dat het onmogelijk is om een tiener in ongedwongen houding te filmen: ze zijn te bewust van zichzelf. 'Zestienjarigen zijn continu bezig met acteren, representatie, hoe zie ik eruit, wat denken anderen van mij?' Toch is naar zijn zeggen vooral geprobeerd om niet vooraf verhaallijnen te bedenken, maar om echt het verhaal van de school zelf te vertellen.
Is dit ook het verhaal van dé school in Nederland? De serie daagt het huidige systeem uit, aldus programmamaker bij De Balie en mede-oprichter van Operation Education Rik Seveke. 'Twee prachtige leerlingen, dappere docenten, realistisch beeld. Maar daagt wel huidige systeem ferm uit wat mij betreft.' #deschool #onderwijs
Dinsdag 14 januari zendt BNN deel 2 uit.
Tekst Maartje Spoelstra
Gepubliceerd op 10 januari 2014.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
