Onderzoek

Benadruk vrijheid in hrm

Tekst Bea Ros
Gepubliceerd op 27-01-2017 Gewijzigd op 25-08-2017
Schoolleider, schenk in het HRM-beleid meer aandacht aan autonomie. Dat is niet alleen goed voor de leraar, maar ook voor de school.  

Een goed HRM-beleid is een van de sleutels tot succesvol onderwijs, stelt OCW. Het promotieonderzoek van Tessa Janssen bekrachtigt deze stelling voor het basisonderwijs en maakt duidelijk hoe dat HRM-beleid er dan uit zou kunnen zien.
‘Vooral op het gebied van aan prestaties gekoppelde beloningen en de autonomie van leerkrachten kan nog winst behaald worden,’ schrijft Janssen. Ze constateert dat schoolleiders vooral veel aandacht besteden aan activiteiten die de ability (vaardigheden) van leraren vergroten, zoals training en scholing. Om de motivatie te bevorderen zijn ze meer bezig met beoordelen dan met belonen. En in het HRM-beleid blijft de autonomie van leerkrachten vaak onderbelicht, terwijl dat nou juist zo belangrijk is. Hoe meer autonomie, hoe meer leraren zich thuis voelen in de organisatie en hoe tevredener ze zijn met hun werk.

Janssen pleit voor ‘distributief leiderschap’: geef als schoolleider aan leraren grote vrijheid in de taakuitoefening en durf te delegeren. Want tevreden leraren zijn betere leraren: ze zetten zich meer in en dat leidt tot een school die beter presteert. Janssen kon dat niet direct aflezen aan een hoger Cito-gemiddelde, maar ze zag wel dat scholen die leerkrachten veel autonomie geven, vaker hun doelen halen (effectiviteit) en beter weten in te spelen op ontwikkelingen in de omgeving (adaptiviteit).
Naast de schoolleider speelt ook de schoolomgeving een rol: hoe groter het aantal doelgroepleerlingen (leerlinggewicht), hoe minder autonomie leraren ervaren en hoe minder tevreden ze zijn over hun werk. ‘Nu scholen te maken hebben met passend onderwijs is het van belang om gericht aandacht te besteden aan het welbevinden van de leerkrachten,’ adviseert Janssen. 

Tessa Janssen, HRM en prestaties in het primair onderwijs. Proefschrift Erasmus Universiteit Rotterdam/NRO, 2016.

Dit artikel verscheen in de rubriek 'Onderzoek kort' in het januari/februarinummer van Didactief, 2017.

Bronvermelding

1 NRO pagina van het project

Click here to revoke the Cookie consent