‘We gaan vandaag woorden leren die horen bij een kamer in huis. Welke kamer is dit?’ Er gaan heel wat vingers omhoog in de kring in groep 1/2 van IKC De Hunenborg. Terwijl Samira antwoord geeft, laat juf Elian Meenhuis de bijbehorende woordkaart zien: de slaapkamer. ‘Wat betekent de paarse rand ook alweer?’ ‘Een ding,’ zegt Mehmet. ‘Nee, het is geen ding. Cas?’ ‘Omdat het een plek is.’ ‘Ja, woorden met een paarse rand zijn een plek of plaats.’ In de kring bespreekt Meenhuis woorden die op de praatplaat te zien zijn. Het bed, de deken, het nachtkastje, maar ook doe-woorden als slapen en dromen. ‘Wat doe je als je wakker wordt? Hoe heet dat?’ ‘Moeien,’ zegt Enzo. ‘Moeien? Wat is dat dan?’ Met een overdreven gaapgeluid rekt Enzo zich uit. ‘Ah, jij bedoelt uitrekken! Heel goed. Ik bedoelde opstaan. Als je wakker wordt en uit je bed komt, heet dat opstaan. Uitrekken hoort daar vaak bij.’
Zo’n twintig verschillende nationaliteiten
Elian Meenhuis kan haar organisatietalent ook in de school goed kwijt. ‘Naast leerkracht ben ik eventplanner en leescoördinator.’
Aandacht voor taal is belangrijk in de klas van Meenhuis. Meer dan de helft van de kinderen heeft een anderstalige achtergrond en bij in ieder geval drie kinderen is er sprake van een TOS. ‘Veel kinderen komen bij ons binnen met weinig taal. Dus ben ik dagelijks actief bezig met woorden. Dat doen we in de kring met “zien is snappen” en vervolgens met coöperatieve werkvormen. Kinderen lopen bijvoorbeeld in de klas rond met woordkaartjes waarbij ze woorden mixen en ruilen om zinnen te maken.’ Differentiëren vindt Meenhuis in haar taalonderwijs heel belangrijk. Met de taalzwakke kinderen deed ze vanmorgen al een pre-teaching in de huishoek, waar zij de slaapkamerwoorden vast aangereikt kregen. ‘Die voorkennis hebben zij nodig om in de grote kring mee te kunnen doen.’ Ook taalsterke leerlingen krijgen in kleine kring uitdaging op maat. De twee kleuterklassen trekken daarin samen op, met ondersteuning van een onderwijsassistent.
Taal is een speerpunt in de hele school in de wijk Hengelose Es. Het afgelopen decennium veranderde de populatie leerlingen er flink: waar tien jaar geleden gemiddeld twee of drie kinderen per klas een anderstalige achtergrond hadden, is dat nu zeker de helft. Dat komt grotendeels door het sluiten van twee andere scholen in de wijk, waar De Hunenborg veel leerlingen van overnam. ‘We hebben zo’n twintig verschillende nationaliteiten in school,’ weet Meenhuis. Het was reden om – onder begeleiding van expertiseteam Taal Hengelo – te starten met de Taallijn, een werkwijze waarmee leerkrachten op systematische en speelse manier de taalontwikkeling van jonge kinderen stimuleren. Ook heeft de school een ondersteuningsarrangement (medium setting) met Kentalis. Een expert van Kentalis is drie dagen per week aanwezig voor ambulante begeleiding en advies. ‘Tot zes jaar geleden gingen taalzwakke kinderen twee dagen in de week naar een schakelklas,’ vertelt Meenhuis. ‘Nu halen we de expertise de school in. Dat is voor de kinderen veel rustiger. Wij als leerkrachten zijn directer betrokken en kunnen de voortgang beter in de gaten houden.’ Ook logopedie vindt inpandig plaats. Negen van Meenhuis’ leerlingen worden eens per week opgehaald voor een behandeling van twintig minuten. Daarnaast behandelt de logopedist hen in de groep tijdens hun spel, zodat ze ook leren in de praktijk.
In de klas ligt inmiddels een hele rij woordkaarten op de grond voor het digibord. Meenhuis: ‘Hoeveel woorden hebben we vandaag geleerd? Fira, wil jij eens tellen?’ Fira telt elf kaarten. ‘Veel zeg!’ complimenteert Meenhuis haar klas. ‘Hoeveel van die woorden zijn het-woorden, Samira?’ Samira weet hoe ze dat kan zien, want het-woorden hebben een stip op de woordkaart. ‘Vijf,’ zegt ze. ‘Dan zijn er zes ‘de-woorden,’ vult een klasgenootje aan. ‘O, jij hebt er gelijk een som bij gemaakt! Dat is knap. Deze elf woorden ga ik nu op de themamuur hangen, bij het thema wonen. Dan mogen jullie intussen je fruit pakken.’ Na het fruitmoment is het tijd om in de hoeken te spelen. Bijvoorbeeld in de huishoek, waar een slaapkamer is ingericht met de woorden die de kinderen zojuist hebben geleerd. ‘Alle woorden die we aanbieden, komen fysiek terug in de spelhoeken,’ aldus de juf.
Meenhuis werkt nu negen jaar op De Hunenborg. Ze startte er direct na de pabo en voelt zich als een vis in het water. ‘Als Vreedzame School dragen we uit dat iedereen er mag zijn. We geven elke leerling een kans en denken in mogelijkheden. Dat spreekt mij enorm aan.’
‘Fantastisch om kinderen te zien groeien’
Zo worden kinderen niet gauw doorverwezen naar het s(b)o. In plaats daarvan kunnen leerkrachten co-teaching vanuit het s(b)o inzetten om leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte binnen de school de juiste hulp te bieden. ‘Zo leerde ik voor een leerling die vastliep, de lesstof in nog kleinere stapjes op te delen. Dat bleek genoeg voor hem om de draad weer op te pakken.’ Regelmatig krijgt IKC De Hunenborg er ook een leerling bij die vanuit het s(b)o wordt teruggeplaatst. ‘Super dat dan kan! Kinderen leren in zo’n inclusieve setting al jong verschillen te accepteren en waarderen.’
Meenhuis – zelf dochter van een juf – wilde in eerste instantie helemaal niet in de voetsporen van haar moeder treden. ‘Maar toen ik afhaakte op mijn studie Facility Management, nodigde een nicht me uit in haar klas te komen kijken. Zij was juf en vond mij ook echt een “juftype”. Na twee keer kijken wist ik: dit is het!’ Dus toch de pabo. En daar heeft de Hengelose geen dag spijt van. ‘Ik geniet elke dag van mijn werk. Het contact met leerlingen en collega’s geeft me energie. Het is fantastisch om kinderen te zien groeien, hoe klein de stapjes ook zijn.’ Juist jonge kinderen hebben Meenhuis’ hart gestolen. Niet voor niets rondde ze twee jaar geleden de specialisatie Jonge Kind af. ‘Op deze leeftijd zijn kinderen zo heerlijk onbevangen. In de kleuterklas sta je echt aan de basis van hun onderwijsloopbaan, dat vind ik bijzonder. Ik wil mijn leerlingen een stevige basis meegeven, zodat ze met zelfvertrouwen naar groep 3 gaan. In de overtuiging dat ze goed zijn zoals ze zijn, ook al hebben ze misschien iets extra’s nodig.’
Elian Meenhuis kan haar organisatietalent ook in de school goed kwijt. ‘Naast leerkracht ben ik eventplanner en leescoördinator.’
Naast taal zijn ook Vreedzame School, VierKeerWijzer en coöperatief leren speerpunten op IKC De Hunenborg.
Dit artikel is verschenen in Didactief van maart 2025.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
