Onderzoek

Prinsjesdag

Ook dit jaar was de rijksbegroting al grotendeels bekend vóór het aanbreken van de derde dinsdag in september. De plannen die vandaag voor het onderwijs gepresenteerd worden, kenden we van het Nationaal Onderwijsakkoord dat op 2 september gesloten werd door De Stichting van het Onderwijs en het kabinet. Er wordt in totaal 689 miljoen euro geïnvesteerd om de positie van leraren te versterken, de werkdruk van onderwijspersoneel te verlagen en de aantrekkelijkheid van het beroep van docent te vergroten.
Om dit te bereiken maakt het ministerie 3000 banen vrij voor jonge leraren en verdwijnt de nullijn voor leraren. Docenten kunnen er vanaf volgend jaar weer salaris bij krijgen. Daarnaast moet in 2017 iedere onderwijsgevende gekwalificeerd en bevoegd voor de klas staan en moet het Techniekpact zorgen voor een betere aansluiting tussen onderwijs en de arbeidsmarkt.
Naast de 689 miljoen die vrijkomt door het Onderwijsakkoord, wordt ook de prijsbijstelling (204 miljoen) voor het onderwijs in 2014 uitgekeerd, waarmee scholen de inflatie kunnen opvangen. Er is niet alleen sprake van een investering, het onderwijs wordt ook 'ontzien' bij bezuinigingen, aldus Sander Dekker in reactie op een twitter bericht van Leraren in Actie (@SanderDekker). Het kabinet bezuinigt volgend jaar 6 miljard om zijn begroting te saneren, maar werkgelegenheid, ondernemerschap en onderwijs lijken zo veel mogelijk te worden ontzien.
Positieve geluiden dus op Prinsjesdag. Maar volgens de Algemene Onderwijsbond (Aob) die het eerder al niet eens was met het Onderwijsakkoord, is er geen sprake van een investering, maar van een 'kasschuif'. De investeringen komen van bezuinigingen elders in het onderwijs. Een deel van de 689 miljoen euro aan investeringen moet, zo staat op de website van Science Guide, komen bijvoorbeeld van studenten. Het afschaffen van de basisbeurs en het instellen van het sociaal leenstelsel maakt geld vrij dat in het basisonderwijs terecht zal komen. Hoewel het wo en het mbo hier weinig last van ondervinden, komt het hoger onderwijs in een lastig parket door deze verplaatsing van geld. Naar schatting zouden zo'n 15.000 studenten 'wegblijven' door het leenstelsel, waaronder grotendeels HBO-aspiranten.
Leuk feitje: Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker droeg misschien wel de meest besproken Prinsjesdaghoed. Haar modieuze hoed was speciaal voor de gelegenheid ontworpen door HvA-student Sebastian Pleus en geïnspireerd op haar blauwe ogen en onafhankelijke en sterke karakter. / MvZ

17 september 2013