‘Je bent een inspiratiebron voor alle docenten!’ ‘Zou Jong NVON (vakvereniging, red.) niet iets voor je zijn?’ Laura Lakeman (23) kreeg lovende reacties toen ze via LinkedIn liet weten dat ze ‘Docent van het jaar 2019’ was geworden. Het verraste de nuchtere Lakeman. ‘Ik werkte hier pas een jaar en had een week eerder mijn lerarendiploma ontvangen.’
We zijn op het Jac. P. Thijsse College in Castricum, een school voor mavo/havo/vwo met ruim 2.100 leerlingen en 220 medewerkers. Lakeman is hier sinds schooljaar 2018-2019 docent natuurkunde, vertelt ze, terwijl ze de lift naar het sectiehok neemt. ‘Normaal pak ik de trap, maar dat wordt wat zwaar,’ wijst ze op haar buik. Over een week of tien gaat ze met verlof.
‘De bewuste bokaal was geen landelijke prijs,’ zegt ze al klimmend op een stoel in het sectiehok om de beker van de plank te pakken. ‘Het is erkenning vanuit de eigen school. Kijk, er staan nog drie namen op, de winnaars tussen 2016 en 2018.’
Pas afgestudeerd werd Laura Lakeman op haar school ‘Docent van het jaar’.
De winnaar van 2018, docent scheikunde Vicky Knol, nomineerde Lakeman, omdat ze zich in een jaar tijd razendsnel had ontwikkeld. ‘Ze is betrokken bij de leerlingen, zet bètaonderwijs op de kaart, haar lessen zijn creatief en ze is digitaal reuzehandig,’ sprak Knol lovend tijdens de uitreiking. Lakeman was voor haar sectie bovendien een voorbeeld bij het implementeren van het nieuwe schoolplan, ‘JPTeaching’. Uitgangspunt is dat docenten een ambitieuze en onderzoekende leerhouding stimuleren op zes onderdelen, zoals summatief en formatief toetsen, didactische vormen afwisselen en educatieve technologie gebruiken. Ook de dagindeling werd aangepast in drie blokken: een gezamenlijke start met de mentor, een korte basisles voor alle leerlingen en tijd voor verrijking, verdieping, toepassing en inzicht.
Die ochtend wordt direct duidelijk waarom Knol haar collega nomineerde. Lakeman prikkelt haar groep met tig verschillende werkvormen, zoals ze zelf het liefst les kreeg: door het persoonlijk te maken, zoals meneer Bruijn altijd deed, haar natuurkundedocent op het Zaanlands Lyceum. ‘Hij speelde gitaar in een band en zijn liefde voor muziek combineerde hij met natuurkundige thema’s als toonhoogte en geluid.’
Ook Lakemans lessen bevatten altijd ‘iets tot de verbeelding sprekends’, zoals een uitleg over energieomzetting bij de iPhone of een thermometer programmeren met Micro Bit (een microcomputer). Ook met actualiteit en wetenschappelijke filmpjes krijgt ze leerlingen op de punt van hun stoel, vertelt ze als haar klas zelfstandig werkt. Bij een onderwerp als 
radioactieve straling, haar favoriet ‘omdat het óveral is, van het heelal tot in een banaan’, vertelt ze graag over de impact bij de behandeling van ziektes als kanker. Ook voert ze met 3 havo gesprekken over Aleksandr Litvinenko, de spion die door de Russen werd vergiftigd met het zeldzame, radioactieve polonium-210, volgens The Times ter waarde van zo’n 7,5 miljoen euro. Of ze toont een filmpje over een zoektocht naar wie of wat het meest blootstaat aan ioniserende straling. ‘Het is mooi hoe verbaasd leerlingen zijn als ze horen dat dit niet de astronaut, de patiënt onder de CT-scan of iemand uit Fukushima is, maar de longen van een roker. Een dubbel leermoment,’ lacht Lakeman. ‘Door natuurkunde leren ze meer van de wereld om zich heen te begrijpen.’
De les over warmte die Lakeman vandaag aan haar mavo/havo-brugklas geeft, is wat traditioneler dan haar lief is. ‘Ik werk weinig uit het boek, alleen als iets heel duidelijk wordt uitgelegd, zoals de werking van een cv-ketel.’ Als je maar snel schakelt met andere werkvormen. Dus begint ze haar les met een filmpje van Varkentje Rund (onderdeel van Het Klokhuis, red.). Hij doet domme dingen met warmte, zijn kont staat in de fik. De klas lacht.
‘Een beetje flauw natuurlijk,’ zegt Lakeman, ‘maar hiermee hebben jullie een beeld bij wat we gaan behandelen: warmte, kou en energieomzetting.’ Ze wijst op het digibord. Daar staat stapsgewijs wat de leerlingen moeten kennen en kunnen. Na een snelle vraag-antwoordronde door de klas, herhaalt Lakeman wat er tot nu toe geleerd is en wat nog moet. Er wordt overlegd, samen en in stilte zelfstandig gewerkt, totdat Lakeman het na tien minuten hoog tijd vindt voor praktijk.
‘Jongens, maiden, kom wat dichterbij,’ zegt ze met licht Noord-Hollands accent. We gaan de onderwatervulkaanproef doen. ‘Denzel, jij bent mijn notaris, jij controleert of het klopt wat ik vertel. Wat zien we gebeuren als ik de erlenmeyer met blauw water in de bak zet?’ Vijftien paar ogen staren in de bak en zien de bovenlaag van het water langzaam blauw worden. ‘Wow vet,’ klinkt het boven de bak. ‘Wie wil het voelen?’ vraagt Lakeman. Om de beurt steken de kinderen hun vinger in het water. ‘Hé, de bovenste laag is warm, daaronder is het koud,’ roept een jongen.’ Lakeman: ‘Wat leren we hiervan? Inderdaad Sky, dat warmte opstijgt.’
Lakeman – vader magazijnmedewerker, moeder verpleegkundige – wilde in 5 havo nog maatschappelijk werker worden, omdat ze ‘iets’ met jongeren wilde doen. Dat veranderde toen ze zakte. Ze ging van school en haalde haar deelcertificaten voor Engels en Frans op het Regio College in Zaandam. Daar volgde ze als extra vak, uit interesse, natuurkunde en hielp medeleerlingen. ‘Dat ging me zo goed af dat ik besloot leraar te worden.’
Na bijna anderhalf uur verslapt de aandacht in de klas voor het eerst. Er wordt gekletst, gegiecheld, geroepen. Lakeman grijpt op kalme toon in. ‘Een aantal van jullie is al klaar, 
maar van de ene kant naar de andere kant roepen, daar word ik niet heel blij van. Goed, als iedereen zijn pen neerlegt en deze kant op kijkt … Jullie hebben keihard gewerkt vandaag. Willen de meiden voor de volgende les een haarelastiekje meenemen? Want we gaan werken met een brander en vuur.’ De klas juicht.
Lees meer over het Jac P. Thijsse College in de column 'Superschool' van Ferry Haan (Didactief, maart 2020).
Dit artikel verscheen in Didactief, maart 2020.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven