Onderzoek

Geef ook jongens rolmodellen

Tekst Maaike van der Vleuten
Gepubliceerd op 08-09-2017 Gewijzigd op 01-12-2017
Beeld Shutterstock
Moeders met een ‘typisch’ vrouwelijk beroep veroorzaken stereotiepe studiekeuzes. Ook bij jongens, die bèta blijven kiezen. En meisjes met een bètaprofiel kiezen alsnog een andere opleiding.

Meisjes presteren in bètavakken vaak beter dan jongens. Waarom kiezen jongens dan nog steeds vaker voor ‘mannelijke’ studies als wiskunde en techniek, en meisjes meer voor ‘vrouwelijke’ studies als onderwijs en de zorg? Dat komt, zo blijkt uit enquêtes onder ruim zevenduizend Nederlandse jongeren, door verwachtingen over wat ‘typisch’ meisjes- en jongensgedrag is (genderrolverwachtingen). Deze verwachtingen beïnvloeden niet alleen de studiekeuzes van meisjes (zoals al vaker is aangetoond), maar ook die van jongens. Het beroep van ouders speelt een belangrijke rol: vooral moeders met een genderstereotiep beroep brengen bij zoon of dochter dito studiekeuzes teweeg. Bij meisjes zorgen ook verwachtingen van vrienden over ‘typisch’ meisjes- en jongensgedrag ervoor dat ze minder vaak voor bètawetenschappelijke studierichtingen kiezen, omdat dit ‘niet iets voor hen’ zou zijn.
Jongens kiezen door genderrolverwachtingen vaker het profiel Natuur en Techniek dan de profielen Cultuur en Maatschappij, en Natuur en Gezondheid. Potentieel hebben ze met Natuur en Techniek toegang tot alle studierichtingen, en kunnen dus een beslissing op basis van genderrolverwachtingen nog ongedaan maken. Meisjes kiezen minder vaak voor bètaprofielen, en zelfs als ze dat wel doen, kiezen ze door genderrolverwachtingen toch minder vaak voor een bètaopleiding. Bij meisjes lijken deze verwachtingen dus meer impact op hun carrière te hebben.

Hoe kunnen we hier iets aan doen? Rolmodellen zijn belangrijk. We weten al dat meisjes die vrouwen met een technisch beroep ontmoeten, bijvoorbeeld bij lezingen of meeloopdagen, meer geneigd zijn om een technische opleiding te gaan doen. Rolmodellen voor jongens in stereotiep vrouwelijke beroepen kunnen minstens zo belangrijk zijn. Meisjes én jongens lopen anders carrières mis die passen bij hun capaciteiten en interesses, omdat ze keuzes maken op basis van sociaal wenselijk gedrag.

Maaike van der Vleuten, Fields of Study of Adolescents in the Netherlands. Proefschrift Universiteit Utrecht/ICS, verwacht 2017.

Dit artikel verscheen in Didactief, september 2017.

Verder lezen

1 Echt iets voor meisjes
2 Techniek kiezen of niet?

Click here to revoke the Cookie consent