Het lijkt linke soep, leerlingen die op een formulier anoniem hun docent mogen beoordelen. Oude rekeningen die vereffend worden, de impopulaire docent die de wind nog eens extra tegen krijgt en nog meer invloed van 'onervaren kinderen'. Toen het LAKS recentelijk voorstelde leerlingen te betrekken bij de docentbeoordeling, was er veel protest. Toch, zo gek is het voorstel van het LAKS niet.
In de sportwereld is een evaluatie van de 'coach' normaal. In de Premier League of in het professionele hockey is de coach zo goed als de laatste resultaten van zijn team. Ook in de breedtesport bestaat de neiging om de trainer/coach steeds vaker kritisch te benaderen. Is dat erg? Nee hoor, ontdekte Tamara Kramer van het Centre of Expertise Sport & Talent van de HAN. Zij vroeg coaches en pupillen die zijn aangesloten bij de basketbal- en de badmintonbond door middel van anonieme vragenlijsten en interviews naar wat hun coaching kenmerkte. Hierbij hebben 50 badmintonners en 40 basketballers de coach-scan (anoniem) voor hun eigen coach ingevuld. In totaal zijn vijf badmintoncoaches en vijf basketbalcoaches 'gescand'. In de coach-scan geven sporters aan de hand van een aantal stellingen, zoals: 'Mijn coach is iemand die passende feedback geeft op de prestatie van de atleet', hun mening over de kwaliteiten van hun coach. Op de stellingen kan een score van 1-7 worden gegeven.
Op de belangrijkste vraag: 'Klopt het beeld dat pupillen van jou als coach hebben, met het beeld dat je van jezelf hebt?' werd net als bij alle andere stellingen overwegend positief tot zeer positief gescoord. Desalniettemin maakt de coachscan inzichtelijk waar kansen voor verbetering liggen. Zo valt bij het thema 'Zelfregulatie' op dat lager gescoord wordt bij 'doelen stellen' en 'evalueren en monitoren' ten opzichte van de andere stellingen. De score ligt rond de 5, wat wil zeggen dat de sporters de betreffende stellingen een beetje bij de coaches vinden passen. Het lijkt erop dat hier nog winst te behalen valt.
De coach-scan in 5 stappen
Stap 1 Op basis van literatuuronderzoek zijn onderdelen geselecteerd die kenmerkend zijn voor coaches; eigenschappen en houding, mogelijkheden en vaardigheden, kennis, opleiding en ervaring, instructiemethode, interpersoonlijke relaties, management en zelfregulatie.
Stap 2 Per onderdeel zijn 65 stellingen geformuleerd om de inhoud concreet te maken. Een voorbeeldstelling, waarbij sporters op een 7-puntsschaal kunnen aangeven in hoeverre ze het ermee eens zijn, is: 'Mijn coach is iemand die passende feedback geeft op de prestatie van de atleet.'
Stap 3 In totaal hebben 295 sporters (voetbal, turnen, zwemmen, basketbal, tennis en atletiek) de coach-scan ingevuld. Ze vulden de scan twee keer in, met één tot twee weken tussentijd.
Stap 4 Met behulp van statistische analyses is de oorspronkelijke coachscan teruggebracht tot een versie met 32 stellingen, verdeeld over vijf hoofdthema's: zelfregulatie, trainingsomgeving, begeleiden & coachen, gedrag en sfeer. Het invullen van de scan duurt ongeveer 15 minuten.
Stap 5 Aan 18 expertcoaches uit verschillende sporten (judo, atletiek, voetbal en tennis) is gevraagd tips te geven bij die stellingen, waarop zij volgens hun sporters hoog scoren (> 6.0 op een 7-puntsschaal). Op basis hiervan zijn 153 inspiratiepunten geformuleerd die door coaches gebruikt kunnen worden in hun ontwikkeling. Een voorbeeld van zo'n inspiratiepunt is: 'Spreek verwachtingen over en weer uit en zorg dat je open bent naar de sporter en de ouders toe.'
Tekst: Marcel Rözer
Beeld: Ralph Schmitz
Dit artikel is verschenen als onderdeel van de Didactief-special Sportief Talent (november 2015). Deze special is gemaakt in opdracht en met financiële bijdrage van het Centre of Expertise Sport & Talent van de HAN.
3 november 2015
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
