‘Onze kinderen zitten in drie stamgroepen, met verschillende leeftijden door elkaar. Daardoor trek je intensief met die kinderen op. We werken in leerteams, zoals rekenen, taal, burgerschap en cultuuroriëntatie. Wereldoriëntatie is het hart van jenaplan. Er is een fijne sfeer op school, we zijn er voor elkaar,’ steekt directeur-bestuurder Monique Franken (staand, derde van links) van wal.
Franken is sinds drie jaar schooldirecteur. Ze heeft een jenaplan-hart. ‘Ik heb bijna mijn hele carrière op een jenaplanschool gezeten, als leerkracht en directeur. Nu ben ik directeur-bestuurder, eenpitter.’ De Hoeve is volgens Franken ‘een gezellige, goedverzorgde, moderne dorpsschool’. De school is oecumenisch en de grootste school van Hoevelaken.
Marijke Goossens (staand vijfde van links), leerkracht middenbouw en intern begeleider, is ook enthousiast over het jenaplanconcept. ‘Omdat verschillende leeftijden door elkaar zitten, leren de leerlingen veel van elkaar. De jongsten hebben een mentor die hen wegwijs maakt in de bouw en helpt bij het zelfstandig werken. De instructie vindt in de eigen kleine groep plaats, waardoor we gericht onderwijs kunnen geven. Je ziet gauw of iets wel of niet goed gaat.’
Haar collega Bernadette van Elk (helemaal rechts op de balk), leerkracht in onderbouw en leerexpert taal en lezen, vult aan dat de kinderen verschillende rollen hebben in de driejarige stamgroep. ‘De jongsten leren van de oudsten en als oudste ben je mentor. Elk jaar stroomt in een stamgroep een derde uit en een derde in. Je houdt het pedagogische klimaat dus vast. Voordeel is ook dat als de dynamiek in een groep een keer wat minder prettig is, je dat het volgende jaar weer kunt doorbreken. Te veel leiders in een groep is ook niet goed.’
Kenmerkend voor het onderwijs op deze school is het integreren van vakken. Leerexpert Van Elk: ‘We koppelen zoveel mogelijk vakgebieden aan elkaar. Zo zijn we tijdens projecten ook veel bezig met taalopdrachten. We geven dan lessen tekstbegrip of schrijfopdrachten die passen binnen het project. Zo leren ze én wat over het onderwerp, én zijn ze met taal bezig. In de projecten ligt de nadruk op zelf dingen ontdekken en in het echte leven kijken. Zo gaan we daadwerkelijk naar een bakker toe als we het daar over hebben.’
Middenbouwcollega Goossens: ‘Projecten geven we samen vorm. In mijn bouw gaat het om vijf groepen, die we met zijn zevenen voorbereiden. De diepgang in je lessen creëer je daarna zelf. Van tevoren stellen we de doelen vast, volgens het “doelen-boek”. Doordat je samen lessen voorbereidt en elkaar bevraagt, word je zelf ook kritischer en worden je lessen kwalitatief beter. In een project koppelen we vakken als geschiedenis en aardrijkskunde aan vakken als drama, muziek en handvaardigheid. Momenteel is er een project over kunst: de hele school hangt er vol mee. Ik vind dat je rekenen en spelling iets meer mag terugvinden in de jenaplanprojecten.’
De kernwaarden van de school zijn verbinding, nieuwsgierigheid en toekomstgerichtheid. Franken legt uit hoe je dit terugziet in de (stam)groepen. ‘Verbinding zie je terug in hoe we met elkaar werken in de driejarige stamgroep. Nieuwsgierigheid vind je in de projecten waar de leerkrachten vragen stellen aan de kinderen, zoals: Wat weet je al? Wat wil je nog zelf onderzoeken en leren? Bij toekomstgerichtheid gaat het om de doorlopende leerlijn van de basisvaardigheden, maar ook die van bijvoorbeeld burgerschap.’
Onderbouwleerkracht Van Elk: ‘Deze kernwaarden zitten ook in het gezamenlijk voor elkaar zorgen en in het pedagogische gesprek met kinderen. Welke situatie heeft zich voorgedaan en hoe lossen we dat op?’
Goossens ziet de kernwaarden ook terugkomen in de projecten en bijvoorbeeld de dagopeningen. ‘We starten in een kring en vragen hoe het met iedereen gaat. Als schoolteam komen we ook om 8.05 uur bij elkaar voor een korte briefing. Om 14.30 is er een (optioneel) theemoment. Het zijn de momenten dat je ook even informeel met elkaar kunt praten.’
Leerexpert taal en lezen Van Elk vindt dat de kinderen heel sociaal zijn. ‘Ze groeten je, zijn geïnteresseerd in elkaar en zorgen voor elkaar. Ieder kind mag zichzelf zijn. Wij kijken naar ieders talenten. Als je goed bent in toneelspelen of muziekmaken is dat net zo belangrijk als taal en rekenen.’
Alle drie vinden ze de verbondenheid het meest prettige aan de cultuur van de school. Van Elk: ‘We zijn heel erg betrokken bij elkaar. We hebben aandacht voor een collega waar het minder goed mee gaat, in werk of privé. We voelen ons als team overal verantwoordelijk voor, we kijken naar elkaar om. Het team wil zich ontwikkelen in een professionele houding; dat je elkaar aanspreekt als iets niet goed gaat. We observeren ook elkaars lessen en geven feedback. Iedereen staat hier open voor. We zijn een lerende organisatie.’
Schoolleider Franken constateert ook dat iedereen er voor elkaar is. ‘Als er iets is met een leerkracht of kind, staan we er met z’n allen. De lessen die de boven- of onderbouwgroepen samen voorbereiden, bespreken ze altijd met elkaar na.’
De deur van schoolleider Franken staat altijd open. ‘Ik vind het belangrijk om toegankelijk te zijn. Als iemand ergens mee zit, probeer ik zo snel mogelijk tijd vrij te maken.’
Franken is trots op hoe ze het met elkaar doen: ‘Iedereen werkt hard en staat voor elkaar klaar.’
Verbinding zie je ook terug in de vieringen. Goossens: ‘We vieren veel. Op woensdag hebben we bijvoorbeeld de midweekviering. We bespreken dan met de kinderen waaraan ze gewerkt hebben en waar ze trots op zijn.’
Van Elk: ‘We hebben een schoolfeest aan het begin en aan het einde van een schooljaar. Het beginfeest heeft als doel om elkaar beter te leren kennen. Ons team speelt dan een kinderboek na. We hebben dan als team ook veel lol. Het eindfeest is vooral gezellig en bedoeld om afscheid te nemen van het schooljaar en van groep 8.’
Dit artikel is verschenen in Didactief van oktober 2025
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
