Pubers die jarenlang zijn buitengesloten hebben in respons op buitensluiting een verhoogde activiteit in hersengebieden die geassocieerd zijn met het waarnemen van afwijzing en de bijbehorende stress. De deelnemers hadden tussen hun zesde en twaalfde jaar een chronische "afgewezen" status in de klas. Deze status bepaalde Will door kinderen te laten selecteren welke klasgenoten ze het leukst vonden en welke het minst leuk. Kinderen met een afgewezen status behoorden tot de 10% vaakst als "niet leuk" geselecteerde kinderen en werden weinig geselecteerd als leukste kinderen.
Bij deze afgewezen kinderen moesten de hersengebieden die met zelfbeheersing te maken hebben harder werken wanneer ze prosociaal gedrag vertoonden. Dat bleek uit een experiment op de computer, waarbij de deelnemers door poppetjes werden buitengesloten in een balspel, en vervolgens geld moesten verdelen over diezelfde poppetjes. Het eerlijk verdelen van het geld over de verschillende poppetjes - ondanks de buitensluiting - bleek de pubers met afgewezen status veel zelfbeheersing te kosten. Het is voor pubers die veel zijn buitengesloten dus moeilijker zich sociaal op te stellen dan voor hun populaire leeftijdgenoten. Mogelijk leidt buitensluiting uiteindelijk dus tot meer buitensluiting, door de sporen die het in de hersenen achterlaat. De onderzoekers vermoeden dat technieken voor het beheersen van en omgaan met emoties kinderen kunnen helpen beter om te gaan met sociale uitsluiting, zodat ze beter aansluiting vinden.
Geert Jan Will. Acceptance, rejection, and the social brain in adolescence: toward a neuroscience of peer relations. Proefschrift Universiteit Leiden, 2015.
Video
Gepubliceerd op 23 juni 2015
Tekst: Maite de Jong
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
